BRUGGENHOOFD GENT - TÊTE DE PONT DE GAND

Toestand Belgisch leger ten tijde van mei 1940

WO I - Kwatrecht - Melle

18 daagse veldtocht gekoppeld aan TPG

Neergestorte B17 te Kwatrecht 19-09-1944

De bevrijding WO II van de regio rond TPG

De Bunkerwandeling te Kwatrecht - Melle, 10 km.

  • Afstand : 10 km, deze versie van de wandeling is wel moeilijk doenbaar met kinderwagens (zouden zeker grote wielen moeten zijn).
  • Startpunt van de wandeling: Kerk Kwatrecht op de Brusselsesteenweg.

De wandeling werd aangeduid op een stafkaart, inclusief met aanduiding van de bunkers die langs het parkour zijn gelegen.

Door op de verschillende stipjes op kaart te klikken, kunt u direct op de bijhorende bunkerfiches terechtkomen. De positionering is vrij correct (benaderend) indien u gebruik maakt van de standaard Internet Explorers en bv firefox. Google Chrome geeft in dit geval afwijkende positioneringen van de bunkers op de foto's. Hetzelfde zou zich ook kunnen voordoen met nog andere internet-explorers. Mijn excuses voor dit ongemak.

Rode stippen zijn gesloopte of verdwenen bunkers. De blauwe zijn bunkers die heden nog altijd bestaan en zichtbaar zijn (niet altijd even duidelijk maar het is mogelijk). Gele stippen zijn bunkers die wel degelijk nog bestaan maar niet zichtbaar zullen zijn vanaf de route (of vanaf dit stuk van het parkour).

 

                                                        B45                       B46                                                          
                                                                                                                                           
                                                                                                                                           
                                                    B44                                                         D23                            
                                                                                                                                           
                                                                                            D22                                              
                                                                                                                                           
                                                                                            C18         D21                                    
                                                                                                                                           
                                                                                                                                           
                                      B43                                                                                                    
                                    B42                                                                                                 A42    
                                                                                                                                  S8        
                                                                                                                              A41            
                                                                                                                                           
                                                                                D20                                 Av14                        
                                                                                                                                           
                                                                                                                                           
                                                                                                                                           
                                                                                                                                           
                                                                                        D19                                                
                                                                                                                                           
                                                                                                                                           
                                                                                                                                           
                      B41                                                                                                                    
                                                                                                                      Av13                    
                                                                                                                                           
                                                                C17                                                     A40       S6            
                                                                                                                            S5              
                                                                                                                                           
                                                D18                                                                                          
                                                                                                    A39                                      
                                                                                                                                         
Hierbij dezelfde wandeling volledig uitgezet op Route You. Via deze link moet u de wandeling zelfs kunnen downloaden op de meest courante GPS-toestellen.

Vanaf augustus 2013 werd deze wandeling, vertrekkend aan de kerk met het systeem van merktekens zoals de Grote Routepaden, uitgepijld. De te volgen kleuren zijn wit-geel.

Mocht u slecht aangeduide zones terugvinden op het parkour, mag u mij dit steeds melden zodat de signalisatie ter plaatse misschien nog wat kan verbeterd worden. (mail: info@bunkergordel.be)

Beschrijving van de wandeling.

De wandeling wordt volledig omschreven met foto's erbij van de eerste inwandeling van deze tocht op 13/12/2009. We konden toen rekenen op 81 wandelaars wat zeker een succes te noemen was.

Deze versie van de wandeling start aan de kerk van Kwatrecht. Een goed ziend oog merkt meteen dat deze kerk op zichzelf wel heel wat sporen telt van de schade uit drie dagen strijd in mei 1940. Men kan in de toren menig blekere steen zien zitten. Dit zijn de herstellingen die nodig waren om deze kerk (uitkijkpost) na de strijd te herstellen.

 

(Foto's rechts en linksonder: Hendrik De Backer - Foto rechtsonder: Petra Garré)

We vervoegen onze weg in de richting van het spoorwegviaduct te Kwatrecht. Voor we het viaduct bereiken komen we nog langs de lokatie waar vroeger de bunker D21 aan Dokter Francois te Kwatrecht stond, midden op de oprit. (rechtover de weg komende uit de Industriezone Neerhonderd). Hij lag voor de woning die nogal achteruit is gelegen, aan het begin van een rij lintbebouwing, dicht tegen de steenweg.

Het viaduct verbergt een een uniek bunkertje D22 in de linker zijkant. Ook merkwaardig is het groevensysteem om de brug te kunnen barricaderen.

(Foto links: An Schepens)

Vanaf het viaduct is nog bijkomend voor de geïnteresseerden, een extra stukje in lijn voorzien en uitgestipt naar de fraaie bunker D23.

We vervolgen onze weg langs het wegeltje tussen de antiquairzaak en het viaduct op de linker kant (voor het bunkertje). Op het uiteinde draait het wegeltje naar links weg van de spoorweg. Op die weg komt u op een kruispuntje van veldwegeltjes. Ga hier naar links. Op de linker kant van de weg komt u langs de meest uiterste naar de Schelde gebouwde officiële commandobunker C18. Deze bunker zat grotendeels ingewerkt in een berm grond. (Foto links: Hendrik De Backer)

Daarna volgen we het wegeltje verder in de richting van het bunkertje D20. Uniek qua camouflage op de linie. Dit was een testcamouflage die hier eenmalig is toegepast. Origineel had hij bleekgroene grondverf hierop kleurvlekken.

Op het wegeltje waar we nu uitkomen (Geerbos), draaien we rechtsaf. We volgen dit wegeltje over amper een honderdtal meter. We slaan rechtsaf in een paadje, amper een meter breed, het bos in. Er staat een verbodsbord voor fietsers, motoren en paarden.

Het wegeltje draait een vijftigtal meter verder lichtjes af naar rechts. We komen in een nog originele en prachtige oude beukendreef. Deze maakt nog deel uit van het bos bij kasteel De Bueren.

Zeer opmerkelijk is dat u zult merken dat de bomen vrij ruim zijn voorzien van inkervingen. Sommigen hiervan zijn al wel wat ouder. Zo zijn op de boom voorbij midden van de dreef, waarop een geel-wit merktekentje werd geplaats, inkervingen terug te vinden van Canadese bevrijders in september 1944. (Foto rechts: Ronald Devroe)

Op het uiteinde van de dreef gaan we linksaf om op het volgende kruispuntje van veldwegels opnieuw naar rechts af te draaien. We komen zo langs de achterkant van het fameuze kasteel "De Bueren", heden eigendom van de moderne kunstenaar Wim Delvoy. Vanaf het wandelpad zult u zelfs een aantal kunstwerken in de tuin van het kasteel geplaatst, kunnen bekijken.

Op het uiteinde komen we opnieuw op een veldwegeltje waar we linksaf gaan in de richting van het verharde wegeltje Kalverhage. Eenmaal op dit wegeltje draaien we rechtsaf, onder de brug in de richting van de steenweg.

Op de steenweg gaan we linksaf tot we op de linker kant, voorbij de laatste huizen op deze kant van de weg, aan een oude dreef komen. Interessant om te vermelden is dat het akkertje tussen deze laatste huizen en het dreefje ooit de lokatie was waar zich een WO I Duits kerkhof bevond. We nemen linksaf in de oude dreef.

Juist achter het spoorwegbrugje kan je met wat zoekwerk, afhankelijk van het seizoen het spoorwegtaludbunkertje B44 nog terugvinden.

We vervolgen het dreefje tot we opnieuw op Kalverhage uitkomen. Het parkour gaat hier opnieuw naar links om opnieuw bij het wegeltje Geerbos uit te komen. Daar gaan we opnieuw rechtsaf om op een volgende splitsing in de richting te gaan een spoorwegbrugje (richting dierenasiel).

Voor bovenstaand stukje parkour is een variant mogelijk waarbij men ook nog langs het bunkertje B43 komt (zoals zichtbaar op de foto hiernaast). Probleem is dat men voor deze afwijking beperkt over de rand van het veld moet gaan omdat er geen effectief pad terug te vinden is - mocht u kiezen voor deze variant, gelieve dan toch minimum de aanplantingen op het veld te proberen vrijwaren van schade. Om dit beperkt afwijkend parkour te volgen gaan we wanneer we opnieuw uitkomen op Kalverhage tot voorbij een tweede kasteelterrein (naast kasteel De Bueren).

Juist achter de gracht, slaan we linksaf in een vrij korte veldweg om het veld erachter gelegen te kunnen bereiken. Hier gaan we in de richting van het spoorwegtalud om vanaf daar dit talud te volgen in de richting van de spoorwegbrug verderop. (niet deze kortbij). (Foto rechts: Petra Garré)

In deze spoorwegberm zit het zeer fraaie bunkertje B43 verborgen. (waar u in het talud de klimop in de boompjes ziet groeien). Hieronder twee foto's bij dit bunkertje. Op de voorzijde zijn nog heel duidelijk originele camouflagekleuren te zien. (Foto linksonder: Els Verstuyft - Foto rechtsonder: Hendrik de backer)

We kruisen de spoorweg opnieuw door een volledig gerenoveerd brugje te gebruiken aan de andere kant van de kouter (Foto linksonder: juist voor het brugje - Ronald Devroe) waarna we opnieuw dezelfde spoorwegtalud afstappen, ditmaal aan de andere kant van het talud. Ongeveer halverwege kunt u een derder vrij identiek bunkertje als aan de andere kant van het talud terugvinden. (Foto rechtsonder: enkele speurdertjes op zoek naar het schietgat van het bunkertje - Ronald Devroe)

We lopen het dreefje uit tot we opnieuw op Kalverhage uitkomen. We vervolgen naar links. We volgen de verharde weg tot we uitkomen bij een T-splitsing waar we linksaf gaan in de richting van de brug over de autosnelweg. Over de autosnelweg gaan we parallel met de autosnelweg mee over een mooie kasseiwegel. We lopen nu langs de voeten van de kolosale windmolens die men hier in de kouters heeft neergepoot. Om u een idee te geven over de hoogte van deze mastodonten. (de voeten van de molens liggen onderling +/- 400 meter uit elkaar).

Een goed spiedend oog kan met wat moeite het kleine bunkertje B41 spotten. Het staat in de verte rechts voor een wit villaatje, juist langs de weg. Er is een korte bijkomende omleiding heen en terug tot dit bunkertje uitgestippeld.

Op het kruispuntje dat we tegenkomen, gaan we rechtdoor zodat we in feite de toegang naar een afdeling van de Rijksuniversiteit binnenstappen. Aan het volgende kruispuntje gaan we linksaf om opnieuw juist naast de autosnelweg te komen lopen. We vervolgen onze weg naar de voetgangersbrug over de snelweg.

Rechts in het veld valt nog zeer duidelijk het schaapstalbunkertje C17 te zien in de weilanden horende bij de gebouwen van de Rijksuniversiteit Gent. (Foto links: Petra Garré - Foto rechts: Rondald Devroe)

Nadat we de voetgangersbrug zijn overgestoken, trekken we verder tot we voorbij de fameuze zwevende rotonde van Wetteren, op onze linker kant het fameuze scholen-complex te zien krijgen van Mariagaard. Dit scholen-complex herbergt in feite een van de meest besproken sites als het over WO II gaat in het Wetterse. Enerzijds was de school in de periode 1943-44 de enige SS school in Belgie. Enkele van de nog weinige zichtbare restanten hiervan zijn de schuilgangen in de voortuin. Het terrein herbergde in mei 1940 tegen de spoorwegtalud nog een vrij groot Duitse Ehrenfriedhoff (soldatenkerkhof). Tegen de spoorwegtalud, op de rand van het toenmalige kerkhof staat ook nog de bunker A40. (Foto: Hendrik De Backer)

We vervolgen onze tocht over de spoorwegbrug. Juist achter deze brug stonden ooit beneden de brug, de twee kleine bunkertjes S5 en S6, gericht op de spoorlijn komende uit Brussel. Achter de brug gaan we meteen linksaf om 100 meter verderop op de rechter kant op een kleine paardenweide de bunker Av13 te zien staan. Deze had origineel een koepel en het uitzicht van een runderstal. Kortbij deze bunker maakte ooit een Amerikaanse B17 bommenwerper een noodlanding, kort na de bevrijding.

We volgen het wegeltje verder om op het uiteinde bij de spoorweg uit te komen bij de steunliniebuker D19. Deze staat er merkwaardig genoeg nog altijd ondanks de korte afstand dat hij maar gelegen is van de eigenlijke spoorlijn. Allicht wordt deze lokatie hem binnenkort wel eens fataal. (Foto: An Schepens)

We vervolgen in de richting van het hoevetje dat we een 3 a 400 meter verder kunnen zien liggen. Op het kruispuntje van veldwegels gaan we rechtsaf. We volgen de hoofdwegel die verderop eerst eens wegdraait naar rechts om iets verder opnieuw naar links te gaan. Dit wegeltje brengt ons juist voor het overgaat op verhard (de weg naar het kerkhof van Kwatrecht) in het zicht van de vrij speciale bunker Av14 op onze rechter kant in het weiland. Ook deze bunker zat grotendeels verborgen in een berm grond. Voor de rest was hij eveneens voorzien van een testcamouflage met verschillende kleurenbanden.

Iets verderop de weg komen we voorbij het kerkhof van Kwatrecht. Juist achter het kerkhof, rechts van het dodenhuisje zie een berg klimop. Deze verbergt de bunker A41 die ooit gecamoufleerd was als een dodenhuisje.

Iets verderop komen we opnieuw op de grote steenweg waar we aan de kerk van Kwatrecht onze tocht begonnen. Om de tocht te eindigen draaien we hier nog even af naar rechts. Amper 100 meter verder draaien we opnieuw scherp naar links. Voor we afdraaien, kunnen we trouwens aan de overkant een vrij perceeltje zien tussen de lijnbebouwing. Hier stond ooit de zware bunker S8, reeds lange tijd gesloopt voor aanpassingswerken aan de steenweg.

Eenmaal we naar links zijn afgedraaid maak je best een klein ommetje naar het wegeltje naar rechts, 50 meter verderop. Zo kom je bij de bunker A42 op de rand van de industriezone Neerhonderd. Dit is een bunker die u eens vrij gemakkelijk kunt binnengaan om u een idee te vormen van hoe groot (lees maar klein) een dergelijke bunker in werkelijkheid was aan de binnenkant.

Het originele parkour gaat opnieuw rechtdoor tot men verplicht wordt naar links af te draaien in de richting van de steenweg. Daar gaan we dan rechtsaf in de richting van de kerk van Kwatrecht waar de wandeling eerder startte.

(Foto links: An Schepens - rechts: Petra Garré)

Wandeling laatste geactualiseerd op 4/08/2013.

De website mocht zelfs op een artikeltje rekenen in de regionale krant van het Nieuwsblad.

Er bestaat altijd de mogelijkheid bovenstaande wandeling uit te voeren onder mijn begeleiding. U krijgt in dat geval wat meer technische uitleg over de bunkers die onder de wandeling in het zicht komen. Mochten jullie hierin geïnteresseerd zijn, neem dan gerust contact op. info@bunkergordel.be.

Ook bestaat altijd de mogelijkheid tot het ontwerpen van een meer lokale wandeling in eventueel op het moment nog niet bewandelde zones van de bunkerlinie. Dit soort wandelingen is ook altijd mogelijk maar vraagt wel meer voorbereiding. Voor die wandelingen is wel in eerste instantie een groter bezoekersaantal en voorbereidingstijd nodig.