mu17
 
Bunkernummer
Mu17
Oud Bunkernummer
FB2
Lokatie
Baaigem
Toegankelijkheid
Enkel het schietgat is vrij. De toegang is nog volledig afgesloten
Aantal kamers

1 kamer en sas

Aantal schietgaten
1
Type geschut
1 x MI
Bijhorende vuurrichting

Westen - Zuidwesten

Korte beschrijving van de bunker

  • Uitwendige kenmerken.
  • De camouflage van de bunker is deze van een ruw stenen uiterlijk, beter gekend onder zijn technische naam, Tyrolien Mamelonné.
  • Origineel was hij geverfd met een lichtbruine grondverf waarop donkerder groene en bruinere kleurvlekken waren op aangebracht. Deze kleurvlekken zijn nog altijd zichtbaar aan de binnenzijde van het schietgat.
  • Het schietgat was afgesloten door een metalen valluik van 0.96m x 0.325m (BxH).
  • De toegangsput voor het eigenlijke toegangssas was afgesloten met een metalen valluik van 0.90m x 0.80m.
  • Voor men het eigenlijke toegangssas kon betreden diende men nog met stijgijzers (geen trap zoals in het bestek beschreven) 80 cm te dalen tot het niveau van de bunker.
  • In het toegangssas zat een sterfputje.
  • Bij de bunkers met mitrailleurkamer(s) was de toegang tot de eigenlijke gevechtsruimtes van de bunker gescheiden van het sas door middel van een gepantserde metalen deur van 0.86m x 1.82m (BxH) met zonneblinden, omlijsting en luikje voor toegangsverdediging.
  • De eigenlijke toegang bij de inkom was op zijn beurt afgesloten met een metalen traliehekje van 0.90m x 1.82m
  • In elke mitrailleurkamer was daarnaast standaard aanwezig:
    • 3.50 meter etagères met leggers in inlandse eik.
    • Een inlands eiken plankje van 0.32m x 0.12m x 0.06m met ijzeren steunen voor de plaatsing van een kogelpers.
    • 6 zware geschilderde hanghaken voor ophangen materialen in de kamers
    • Een verzinkte hanghaak aan het plafond voor ophangen olielamp (in vredestijd)
    • 1 chardome en chardomeplaat voor de standaard opstelling van een Maximmitrailleur
  • Ventillatiegaten waren aan de buitenzijde aan de bovenzijde afgesloten met een koperen geperforeerde afdekplaat om ingooien van projectielen naar binnen onmogelijk te maken.
  • Allicht is het perceel met de bunker er op nooit echt afgescheiden geweest met afsluiting of draad van de rest van de kouter waarvan hij werd onteigend.
  • De bunker is zo goed als volledig gespiegeld met het vrij kort nabij gelegen bunkertje Mu18.
  • De bunker was vrij sterk ingewerkt in de helling van het terrein en diende zo weinig mogelijk af te steken tegen de rest van de omgeving, onder andere door de toegepaste camouflagekleuren. Het was zeker nooit de bedoeling de bunker te gaan accentueren of te laten opvallen in het landschap.
  • Structuur.
  • De bunker heeft één mitrailleurkamer en een sas.
  • Opmerkingen.
  • Het is een bunker die zich bevindt tussen de eigenlijke voorlinie en de steunlinie op Muntekouter tussen Mu14 (335 m) en Mu18 (100 m).
  • De bunker staat zelf in hoek opgesteld met Mu14 (335 m).
  • De bunker was standaard voorzien voor de opstelling van een Maximmitrailleur. Daarnaast was hij eveneens voorzien om een Browning FM30 te kunnen opstellen.
  • Als je de vuursector uit de voorstudie bekijkt en de huidige inplanting van de bunker blijkt voor de bouw van de bunker, de vuurrichting toch nog beperkt gewijzigd van zuidwestelijk in west-zuidwestelijk.
  • Voor de bouw van de bunker werd een stuk landbouwgrond onteigend van 2 are 12 ca van het perceel Baaigem Unieke sectie kadastraal perceel 6. Dit was de zuidoostelijke hoek van een groter smaller perceel landbouwgrond.
  • Dit perceel was origineel eigendom van Baron Albert d'Huart, vice voorzitter van de Senaat en woonachtig te Sovet (Namur).
  • Voor deze onteigening werd op 15 maart 1935 een akte opgesteld voor de prijs van 1870 BEF. De akte bevatte wel geen bijkomende clausule voor jaarlijkse intresten op dit bedrag.
  • Om het onteigende perceel voor de bunker ten allen tijde te kunnen bereiken, was er een strook voorzien van 2 meter breed tussen het onteigende perceel en de Torrekensweg (noordelijk van de bunker tussen Hundelgemsesteenweg en de molen van Baaigem).
  • Omdat dit bunkertje toch opnieuw een voorbeeld is van de graaicultuur bij dergelijke grote projecten qua onteigenen en erfdienstbaarheden is het toch wel meer dan merkwaardig dat om dit perceel te kunnen bereiken gebruik werd gemaakt van het perceel oostelijk van deze bunker. Gezien het onteigende perceel letterlijk op de grens van Baaigem met Munte was gelegen, ligt deze erfdienstbaarheid volledig op grondgebied Munte, namelijk op de westkant van het perceel Munte, unieke sectie, kadastraal perceel 150.
  • Deze strook van 2 meter breed was in totaal 155.80 meter lang en eigendom van de landbouwers Rene en Oscar Verlinden. Rene Verlinden was op dat moment ook burgemeester van Munte.
  • Deze zelfde strook werd eveneens voor een periode van 8 maanden uitgebreid tot een breedte van 5 meter om de bouw van de bunker Mu17 mogelijk te maken. Dit verbreden gebeurde door de eerdere strook van 2 meter te verruimen tot 5 meter op hetzelfde perceel 150.
  • De akte voor deze tijdelijke en permanente erfdienstbaarheden werd niet apart voor deze bunker opgemaakt maar maakte deel uit van een grotere gezamenlijke akte die ook gelijktijdig de verkoop van eigendom omvatte voor de bouw en erfdienstbaarheden van de bunkers Mu18, Mu20 en Mu22.
  • Deze grotere akte werd opgesteld op 13 juni 1935 voor de som van 12000 BEF. Deze akte bevatte wel degelijk een clausule voor het uitbetalen van een jaarlijkse intrest van 4.5% op dit verkoopsbedrag, wat in dit geval neerkwam op een jaarlijkse intrest van 540 BEF.
  • Erfdienstbaarheden, zowel de permanente om de bunker ten allen tijde te kunnen bereiken, als de tijdelijke die standaard werden in de aktes voorzien met een termijn van 8 maanden voor de bouw van de bunker mogelijk te maken, gingen net zoals het uitkeren van toegekende intresten pas in voege, van zodra de eigenlijke werken voor de bouw van de bunker werden aangevat, ongeacht de tijdsperiode die op die manier verstreek tussen aankoop van de gronden en de eigenlijke bouw van de bunker zelf.
  • Kadastraal verkreeg het origineel onteigende perceel na de onteigening geen nieuw kadastrale index.
  • Op actuele kadasterschetsen, staat het bunkertje nog altijd gescheiden afgebeeld, wel op de grenzen van de betonnen bunker. Dit wijst er allicht op dat het bunkertje op zich door de Belgische staat nog altijd niet zal verkocht zijn en allicht nog altijd tot op de dag van vandaag te koop zal staan. Dit bunkertje was in elk geval in 1962 nog altijd niet opnieuw verkocht en toen nog altijd eigendom van de Belgische staat. De kans is dan ook klein dat dit ondertussen al zou veranderd zijn.
  • Op actuele kadasterplannen is dit perceel nog altijd gekend als perceel 6 maar kreeg het wel degelijk een index toegemeten. Het perceeltje ter grootte van de bunkergrenzen is heden perceel 6b. De rest van het originele perceel 6, werd perceel 6a.
  • Enkel het schietgat is vrij, de eigenlijke toegangsdeur is nog steeds dichtgemetst.
  • Zover het zichtbaar is door het schietgat, is de binnenkant nog vrij intakt op de gepantserde deur na.
  • De bunker draagt niet direct sporen van strijd.
  • Het bunkertje staat mooi in lijn met de zendmasten en Mu18.
  • Op basis van de hoeveelheden toegepast binnen de bouwproject A en B voor gelijkaardige bunkertjes, gecombineerd met de toegepaste basisprijzen zoals in het bestek van bouwproject F terug te vinden, werd een eerste benaderende prijs bepaald voor elk van de bunkertjes. Deze detailprijzen werden daarna herrekent via de regel van 3 op basis van de werkelijke projectprijs zoals terug te vinden in het bestek en de totaalprijs zoals zelf op basis van de gemaakte veronderstellingen, bekomen. Op die wijze moet dit bunkertje ongeveer 39.109,89 Bef gekost hebben.
  • Als men hier nog eens een aantal zaken gaat bijtellen die niet dienden ingecalculeerd te worden door de bouwfirma's maar rechtstreeks werden aangeschaft door de militaire overheid zoals bv chardomes, koepels, ventillatoren,... moet de totale kostprijs ongeveer op 39.359,89 Bef hebben gelegen.
  • Ter info: 1 BEF in 1934 komt ongeveer overeenkomt met een bedrag van 74 BEF (1.84€) in 2013, een "factor 74" dus.

Routebeschrijving om deze bunker te vinden

  • De bunker ligt op de linker kant van de Hundelgemsesteenweg als men komt van de kant van Baaigem.
  • Hij is het gemakkelijkst te bereiken door links af te draaien in de Torrekensstraat. Deze loopt achter de grote zendmasten door.
  • Achter de grote zendmasten gaat u het veld in. Mu 17 is het bunkertje in lijn met de zendmasten, het verst ervan afgelegen. Het bunkertje dichterbij de masten is Mu18.
Bijhorende foto's
Voorstudie horende bij dit kleine eenkamers-mitrailleurbunkertje centraal op Muntekouter. Op basis van deze schets zou je de vuurrichting zuidwestelijk noemen. In praktijk blijkt dit meer westelijk-zuidwestelijk te zijn.
Detail horende bij dezelfde voorstudie.
Onteigeningsschets horende bij dit kleine bunkertje. Links hoe de bijhorende erfdienstbaarheden dienden te verlopen. Het bunkerperceeltje lag letterlijk op de grens van Baaigem (op Baaigem) en Munte. De erfdienstbaarheden in de richting van de Torrekensstraat, liggen volledig op grondgebied Munte. Gezien heden in praktijk verschillende kouters opnieuw samengevoegd zijn qua gebruik, is van de toenmalige erfdienstbaarheden heden niets meer terug te vinden.
Terreinschets horende bij dit bunkertje. Vooraan moet de bunker origineel gedeeltelijk toch wel wat niveauverschil in het maaiveld hebben gehad gezien het terrein voor dit schietgat blijkbaar beperkt wat uitgegraven was om het schootsveld zo groot mogelijk te houden.
Origineel grondplannetje van dit bunkertje.
mu17
Langsdoorsnede AB bij bovenstaand grondplan.
Doorsnede CD bij bovenstaand grondplan. Wat op deze doorsnede goed zichtbaar is, is dat deze bunkertjes die qua niveau toch wel een kleine meter onder het maaiveld zaten, een bijkomend luik hadden boven hun toegangkuil. Hiervan vindt men weinig of geen detailinfo terug. Wel vind je ten velde vaak nog de resten van scharnieren of ogen terug om dit luik vast te maken. Alle verdere info hierover blijft zeker welkom als aanvulling op de details van de bunkers van Bruggenhoofd Gent.

Actuele kadasterschets waarop dit bunkertje wel degelijk zichtbaar is, wat niet kan gezegd worden van het iets meer oostelijk gelegen bunkertje Mu18 die dan weer niet wordt vermeld...

Het originele perceel 6 is perceel 6b geworden. Het bunkertje zelf met zijn betonnen randen, is perceel 6a geworden.

Luchtfoto Google Earth anno 2007 .

Bunkertje Mu17 ligt links op de foto, Mu18 rechts. Merk op dat de schietsector van Mu17 wel degelijk meer west-zuidwestelijk is in plaats van zuidwestelijk zoals op de voorstudies aangeduid.

Het kleine mitrailleurbunkertje, anno 2000. Zicht op het nog dichtgemetste toegangssas. (Foto: Collectie De Muntenaar)
Vooraanzicht op bunkertje anno 2006. Op de achtergrond ziet u Mu18 en de grote zendmasten.
mu17 muntekouter
Vooraanzicht. Het bunkertje moet een festijn zijn voor korstmosspecialisten.
mu17.2
Detail van het schietgat
Achterkant bunkertje met dichtgemetste deurgat.
mu17.3
Binnenzicht op dit nog vrij intakte bunkertje. Zelfs het kleine tablet voor de kogelpers blijkt nog intact aanwezig. Enkel de zware gepantserde deur blijkt verdwenen.
Fraaie sfeerfoto waarbij de voorzijde van de bunker bijkomend werd verlicht. Foto anno 2015 - Collectie Maarten De Wispelaere.
 
Vorige (Mu16)
Vorige (Mu14)
Volgende (Mu18)
Volgende (Mu19)