Enkele terugkomende specifieke details van de bunkertjes.

De manuele ventilator, enkel aanwezig bij de bunkers tegen directe doorbraak.

6 specifieke bunkers aan bruggenhoofd Gent waren voorzien voor de opstelling van een vast opgesteld 47mm kanon. Deze bunkers waren eveneens voorzien van een manuele ventilator. Dit waren de bunkers:

• As7 te Astene (ingegraven)
• A6 te Astene (zeer zwaar beschadigd na de oorlog)
• E6 te Eke (gesloopt)
• Se9 te Semmerzake (geloopt)
• Mu9 te Munte
• S8 te Kwatrecht (gesloopt)

Zoals u kan zien, is er maar 1 bunker nog in vrij goede staat van terug te vinden. Een tweede exemplaar bestaat nog maar is zeer zwaar beschadigd in een poging hem ook ooit te slopen in het verleden.

De manuele ventilatoren werden origineel geleverd en gebouwd door de toenmalige ventilatorenbouwer "C. De Raedt" uit Waver. Hieronder vindt u nog twee doorsnedes zoals terug te vinden op originele schetsen. De gebruikte ventilatoren stonden omschreven als "Ventilateur a bras" (manuele ventilator). Ze waren van het type VHP Adra.

De onderneming De Raedt werd gesticht in 1918 door de heer Constant DE RAEDT en stelt momenteel 98 personen tewerk. Hun uitvalsbasis is verhuisd van Waver naar de I.Z. van Nijvel (Nivelles), 30 km ten zuiden van Brussel.

Wie een beetje moeite doet kan zelfs op de linker schets hieronder nog de prijs van 2000 Bef per ventilator vermeld zien staan.

De algemene werking was als volgt.

• De manuele ventillator trok zuivere lucht binnen via een in het beton verwerkt buizensysteem van diameter 40 cm met een aanzuiggat buiten te bunker. Dit gat zat verborgen achter een rooster.
• Deze lucht werd dan via de ventillator doorgeduwd via een vervolg van het identiek buizensysteem om achteraan in de kanonkamer uit te komen en zo die kanonkamer in overdruk te zetten..

Om de opbouw van deze ventillator zo correct mogelijk uit te voeren bij het storten van de betonnen bunker, diende de aannemer te beschikken over een specifieke mal of een effectieve ventillator om achteraf geen plaatsingsproblemen te krijgen. De ventillatoren werden geleverd via de Belgische Staat.

Bunker Mu9 - Enige nog iets of wat intacte bunker voor dit aspect op de linie

Op deze wijze ging men in de kanonkamer overdruk creëren. Hierdoor ging men de vervuilde en giftige lucht afkomstig van de werking van het vast opgesteld 47 mm kanon afvoeren. De lucht zou vanzelf de bunker verlaten via het schietgat omdat in de bunker de druk hoger werd dan buiten en er dus automatisch een luchtstroom ontstond van binnen naar buiten. Om dit effect nog te verbeteren ging men de bunker tussen de kanonkamer en de kamer ernaast ook nog eens extra voorzien van een tussendeur.

Vermoedelijk was het probleem van de luchtvervuiling bij deze bunkers het grootst. Men mag niet vergeten dat de bunkers voor de mobiele kanonnen allen achteraan voorzien waren van een vrij groot dubbel ijzeren hek dat toch veel betere ventillatie toeliet dan deze bunkers.

Bunker A6 te Astene, in veel belabberde staat

Onderstaande zaken zijn nog zichtbaar in de ruïne die de bunker A6 ondertussen geworden is. Helaas is de situatie hier veel belabberder om nog vlot het systeem te herkennen, wat in Mu9 nog wel mogelijk is.