Beschrijving Bruggenhoofd Gent.

De bouw van Bruggenhoofd Gent als onderdeel van de Belgische fortificatiepolitiek.

De Bouw van Bruggenhoofd Gent is maar een klein onderdeel van de ganse fortificatiepolitiek die plaats had over het ganse Belgische grondgebied. U krijgt hier een chronologisch overzicht hoe deze fortificatie verliep voor Belgie vanaf eind jaren '20 tot de hel losbarstte in mei 1940.

• De Bouw van Bruggenhoofd Gent.
  • De Belgische fortificatiepolitiek voor WO II.
• Korte beschrijving van het Belgisch leger voor mei 1940.
  • Opbouw en structuur van Belgisch leger voor mei 1940.
  • Indeling van de grotere eenheden binnen het Belgisch leger.
    • Beschrijving Infanterie-eenheden.
    • Beschrijving Cavalerie-eenheden.
    • Beschrijving Artillerie-eenheden.
    • Beschrijving Genie-eenheden.
    • Beschrijving van de Transmissietroepen.
    • Beschrijving van de Luchtmacht.
• Korte beschrijving van het Duitse leger voor mei 1940.
• Overzicht van de Belgische fortificaties voor mei 1940.
• De Structuur van Bruggenhoofd Gent.
• Een nadere blik op de technische kant van de bouw van de bunkers.
• Beschrijving van de binnenkant van de bunkers en hun bewapening.
• Camouflage van de bunkers.
• Enkele opmerkingen en tekortkomingen aan dit bruggenhoofd.
• De Achttiendaagse Veldtocht zoals beleefd aan Bruggenhoofd Gent.
• Het lot van Bruggenhoofd Gent na drie dagen strijd.

Indeling van de grotere eenheden binnen het Belgisch leger voor mei 1940.

Hieronder vindt u een vrij gedetailleerde indeling van de grotere eenheden binnen het Belgisch leger. Vaak zult u een doorkliklink verkrijgen naar een andere website als deze waar u nog veel meer detail over dat respectievelijke legeronderdeel kunt terugvinden, los van deze website. Hiervoor dank aan onderstaande website, die zeker deels als bron heeft gediend voor onderstaande indeling:

www.18daagseveldtocht.be

Detailopbouw van de verschillende Belgische Infanteriedivisies voor mei 1940.

Elke Infanteriedivisie bestond uit 3 Regimenten, een regiment artillerie, een bataljon Genie en een bataljon of compagnie Transmissietroepen. Ardeense Jagers hadden geen aparte Artillerie, wel een Genieregiment.

De verschillende Infanteriedivisies werden nog eens intern gegroepeerd in 7 Legerkorpsen. Binnen deze legerkorpsen werden vaak nog eens een aantal specifieke en kleinere eenheden toegevoegd. Soms ging men ook nog een aantal extra regimenten artillerie, genie of transmissietroepen bijkomend koppelen aan dit legerkorps. Dit stond dan ten dienste van het ganse korps waar het later binnen het geheel nodig mocht zijn.

De reserve-eenheden van de Ardeense Jagers werden bij de 7-standaard Legerkorpsen toegevoegd (4e, 5e en 6e Ardeense Jagers = 2e Divisie Ardeense Jagers).

Daarnaast werden er onder de Rijkswacht 2 Lichte Regimenten opgericht. Daardoor waren er op slag 2400 rijkswachters minder beschikbaar, zodat de nog 8200 overblijvende Rijkswachters voor de openbare ordehandhaving moesten zorgen tijdens deze nare periode. Deze werden ingedeeld bij het 1e en 2e Lichte Regiment. Het eerste Lichte regiment en de tweede groep van het 2e Licht Regiment maken deel uit van het 6e Legerkorps. De eerste groep van het 2e Licht Regiment maakt deel uit van de Algemene Reserve (zie verderop)

Voor de bescherming van de Belgische grens met Duitsland werden een aantal speciale regimenten grenswielrijders opgeleid. Dit waren het 1e en 2e Regiment Grenswielrijders dat werd toegevoegd aan het 3e Legerkorps.

Alle infanteriedivisies (behalve de divisies van Ardeense Jagers) kregen nog een verkenningseenheid toebedeeld. Voor de 12 Basisinfanteriedivisies bestond deze uit een Escadron Wielrijders. Voor de 6 Reservedivisies bestond dit uit een groep van 3 Escadrons Wielrijders. Deze werden opgebouwd uit 1e en 2e Reserve eenheden van de verschillende Cavalerie-eenheden.

Ook de speciale eenheden voor de bezetting van de opgerichte Belgische Forten werden ingedeeld bij deze 7 Basis-Legerkorpsen van de Infanterie. Dit waren hoofdzakelijk Artillerieregimenten en speciale opgeleide eenheden om te functioneren binnen de respectievelijke forten (USF = Unités Spéciales des Fortresses). In praktijk zijn vele van deze forten-eenheden ingezet in de intervals tussen de respectievelijke Luikse en Naamse forten in plaats van de forten zelf.

• Regiment Artillerie voor de Luikse Forten. (zie 3e Legerkorps)
• Regiment Artillerie voor de Naamse Forten. (zie 7e Legerkorps)
• 1e-2e-3e-4e en 5e Bat USF voor Antwerpse Forten. (zie 4e en 5e Legerkorps)
• 6e Bat USF voor Naamse Forten. (zie 7e Legerkorps)
• 7e Bat USF voor Luikse Forten. (zie 3e Legerkorps)

• Gebruikte afkortingen:
• Reg = Regiment / TTR = Transmissietroepen / Comp = Compagnie / Gr = Groep / Esk = Eskadron )

Gr Wielrijders 15e ID

De Cavalerie.

De Belgische Cavalerie werd sinds 1937 afgebouwd en gemotoriseerd. Dit was volledig afgewerkt in maart 1938.

• Zij omvatte 2 Divisies met elk 3 gemotoriseerde Regimenten motoren met sidecar, 2 Regimenten cyclisten en een Regiment gemotoriseerde Artillerie.
• Zo had elk Regiment 4 T13-tanks en 6 T15-tanks tot zijn beschikking.
• Van deze 6 Regimenten waren er 3 actieve regimenten moto's en side-cars, 1 Actief Regiment Karabiniers en 1 Reserve, 1 Regiment van twee groepen van drie batterijen artillerie getrokken door tractoren, een batallion Genietroepen en een onderhoudsteam.
• Ook hier werd een speciaal Bataljon Grenswielrijders Limburg toegevoegd, net zoals bij de het 3e Legerkorps, deeluitmakend van de 7 basis-Legerkorpsen van de Belgische Infanterie.

De Belgische Elitetroepen.

Deze elitetroepen werden in een apart legerkorps gegroepeerd dat men de Groepering Keyaerts is gaan noemen. Dit omvatte als gedeeltelijk gemotoriseerde Infanterie de basiseenheden van de Ardeense Jagers. Dit was het vroegere 10e Linieregiment dat in 1934 werd omgevormd tot een elite-eenheid onder de naam Ardeense Jagers.

Daarnaast werd hier eveneens het eerste Cavaleriekorps aan toegevoegd.

De Belgische Marine.

Onze zeer beperkte Marine was in 1926 opgedoekt. In 1937 wordt er opnieuw een zeer beperkte Marine op poten gezet.

Deze omvatte:

• 6 torpedojagers.
• 30 mijnenvegers.
• enkele Ferryboten die gebruikt konden worden als mijnenleggers.
• Ook beschikte men nog over een 200-tal gerecupereerde Duitse mijnen uit 1918.

De Belgische Luchtmacht.

Deze was eveneens sterk verouderd en weinig voorstellend als men ziet wat de Duitse Luftwaffe hier tegenoverstelde. Toen op 10 mei 1940 de hel losbarstte, bezat onze Belgische luchtmacht zo een 234 tal vliegtuigen. Er was een bijkomende bestelling van vliegtuigen gebeurd. Deze was echter te laat gebeurd waardoor de fabrieken allen reeds overboekt zaten met bestellingen uit buurlanden. In het totaal omvatte onze luchtmacht een 69 tal iets recentere vliegtuigen. De rest was wat men noemen kon, hopeloos verouderd.

De luchtmacht omvatte ook nog de hulptroepen van het luchtwapen. Dit was directe bescherming van de bestaande luchtmachtinfrastructuren.

Algemene Reserve van het Belgisch leger.

Deze eenheden dienden aanvullend te kunnen worden ingezet op het Belgisch grondgebied waar de nood het hoogst was. Grootste nadeel was dat dit allen letterlijk regimenten waren, opgebouwd uit hoofdzakelijk Reserve regimenten. Dit hield onder andere in, oudere soldaten, minder goed uitgeruste eenheden qua materiaal,...

Er zijn verhalen terug te vinden van troepen van 2e reserve waar zelfs niet alle soldaten beschikten over een eigen geweer. Men probeerde in eerste instantie deze troepen op te stellen in stellingen die niet meteen in contact zouden komen met vijandelijke activiteiten. Toch kwamen dergelijke troepen hier en daar, onder andere ter hoogte van het Albertkanaal rechtstreeks oog in oog te staan met achter de Belgische linies gedropte Duitse para's...

Leuk om op te merken in het kader van deze website is dat de 41e Linie, 44e Linie en de 24e Artillerie in vredestijd, standaard werden gestationneerd aan het Bruggenhoofd Gent.

Naast bovenstaande klassieke legerindelingen, bestonden er toch binnen het Belgisch leger nog wel een aantal gespecialiseerde groeperingen, die nog allen buiten het bovenstaande vallen. Dit waren onder andere:

• 31e-32e en 33e Bat de Genie d'Armée.
• Bataljon pontonleggers.
• 1e-2e-3e-4e-8e-9e en 10e Regiment van de hulptroepen.
• Regiment spoorwegtroepen.
• Afdeling automatisatie in het leger.
• 1e-2e en 3e Medisch Corps (Corps Medicaux d'Armée)

Naast alle genoemde bovenstaande legerindelingen was het nog "De Service de l'arrière". Dit omvatte hospitalen, opslagplaatsen, depots allerhande, bevoorrading,...

Bij deze Service de l'Arrière waren er bepaalde structuren die onder de leiding stonden van het Groot Hoofdkwartier van het leger (legerleiding) en andere die rechtstreeks onder het Ministerie van Landsverdediging vielen.

Er waren ook nog een aantal territoriale troepen, Troepen bevoegd met organisatie. Deze troepen stonden rechtstreeks onder de leiding van de de minister van landsverdediging. Deze troepen bestonden uit reservisten en infanterie die nog niet gekoppeld waren aan gevechtseenheden. Ze waren zeer pover voorzien qua uitrusting en bewapening:

• TAA = "Troupes Auxiliaires de l'armée", Zij stonden onder andere in voor uitvoering van veldwerk, wachtopdrachten en dergelijke. Zij dienden de militaire opbouw in het land mee te helpen verzekeren.
• GCVE = "Gardes de Voies de Communications et Etablissements", 25 Bataljons die instonden voor de bewaking van de spoorwegen, communicatienetwerken en militaire bouwwerken.
• GTA = "Garde Territoriale Antiaerienne", 9 Bataljons met als opdracht de bewaking van het territorium, vooral het luchtruim.

Opleidingscentra van het Belgische leger.

Voor de meest courante groeperingen binnen het Belgisch leger bestonden aparte opleidingscentra. Hier ving men enerzijds de nieuwe recruten op alsook de oudere in feite overtollige, reservisten. Deze centra moesten instaan voor de opleiding van de nieuwe recruten die dan na een gepaste opleiding konden worden toegevoegd aan het bijhorende veldleger voor het opvangen van eventueel geleden verliezen.

De centra werden voor de opleiding bevolkt door troepen van 2e Reserve. Naast de opleidingscentra voor de klassieke infanterie-eenheden, vindt men ook opleidingscentra terug voor de meer gespecialiseerde eenheden. Dit is dus wel niet te verwarren met het CRAB. Het "Centre de Recrutement de l'Armée Belge". Dit was gericht op het werven van nieuwe soldaten uit bevolking of geinteresseerden die nog nooit bij het leger hadden geweest. De klassieke opleidingscentra waren gericht op nieuwe binnenkomende recruten (dienstplichtigen).

• CRI = "Centre de Renfort et d'instruction", 12 Centra ter opleiding van nieuwe lichtingen dienstplichtigen.
• CRAB = Centres de Recrutements de l'armée Belge", 3 Centra voor recrutering van personen in binnen en buitenland die ofwel niet dienstplichtig meer waren, ofwel nog nooit dienstplichtig zijn geweest.

Basisindeling afkomstig van website 18daagseveldtocht.be

Mocht u twijfelen over sommige info op deze webpagina in verband met deze indeling van het leger, neem gerust een kijkje op de website die als basis diende voor deze info en op dit gebied allicht meer betrouwbaar zal zijn dan mijn eigen website.