a3
 
Bunkernummer
A3
Oud Bunkernummer
CA10
Lokatie
Astene
Toegankelijkheid
Schietgaten vrij - toegang nog volledig afgesloten
Aantal kamers
2 achteraan verbonden kamers en een sas
Aantal schietgaten
2
Type geschut
2 x MI
Bijhorende vuurrichting
Zuiden
Origineel kadastraal perceel waarop de bunker werd gebouwd:
  • Astene, Sectie A, kadastraal perceel 592a (deels)
Meer details over de originele eigenaars en de aktes behorende bij deze bunker:
  • Voor de bouw van de bunker werd een perceel weiland onteigend ter grootte van 1 are 95 ca aan de zuidkant van een groter perceel weiland met een totaal oppervlakte van 96 are 80 ca.
  • Gezien dit onteigende perceeltje A592a (deels) direct aansloot met de openbare weg was er in dit geval geen sprake van permanente en tijdelijke erfdienstbaarheden.
  • Het perceel A592a was eigendom Mr Henri De Meulenaere, burgemeester te Nazareth. Hij was ook de eigenaar van de percelen en bijhorende erfdienstbaarheden (deels) van toepassing voor de bunkers A4 en A5.
  • De akte voor de onteigening werd verleden op 19 Februari 1935 voor de prijs van 2300 BEF.
  • Daarnaast bevatte de akte een clausule zodat de eigenaar nog jaarlijks een intrest van 5% ontving op dit verkoopbedrag, wat neerkwam op een jaarlijkse intrest van 115 BEF.
  • Erfdienstbaarheden, zowel de permanente om de bunker ten allen tijde te kunnen bereiken, als de tijdelijke die standaard werden in de aktes voorzien met een termijn van 8 maanden voor de bouw van de bunker mogelijk te maken, gingen net zoals het uitkeren van toegekende intresten pas in voege, van zodra de eigenlijke werken voor de bouw van de bunker werden aangevat, ongeacht de tijdsperiode die op die manier verstreek tussen aankoop van de gronden en de eigenlijke bouw van de bunker zelf.
Huidige kadastrale perceelnummers van deze bunker:
  • Op actuele kadasterkaarten is het originele perceel A592a niet meer te zien. Dit perceel is heden opgedeeld in 2 aparte perceeltjes A592b en A592c. Perceel A592b is het perceeltje dat heden de bunker bevat en A592c is de rest van het originele perceel A592a.
  • De bunker is er wel specifiek nog op getekend samen met het ooit onteigende perceeltje.
  • Het originele perceeltje zal in 1961 in elk geval al opnieuw verkocht geweest zijn gezien het toen al niet meer op de lijst van nog niet verkochte bunkers stond. De kans is ook reëel dat het nooit opnieuw te koop aangeboden is geweest en zonder betaling werd teruggegeven. Ook in Munte zijn bunkers zonder ooit opnieuw teruggekocht te zijn, van de staat opnieuw overgedragen naar de originele eigenaar (die toevallig ook de burgemeester was van de gemeente). Daar is het eigenlijk nog erger want daar zijn zelfs al die respectievelijke bunkers, en het zijn er enkele, plots ook officieel van het kadaster verdwenen terwijl ze er allen nog effectief staan.

Onteigeningsschets.

Links een detail van het onteigende perceel van juist geen 2 are. Rechts een detail van het onteigende perceel aan het kruispunt van 4 wegen, namelijk de Spletestraat (waarlangs de bunker ligt), Kempestraat, Paterstraat en Kijkuitstraat.

Actueel Kadaster

Eigenlijk klopt hier de kadasterschets nog volledig met de ooit onteigende situatie.

Luchtfoto Google Earth anno 2019 met hetzelfde zicht. Het bunkertje A3 is er nog duidelijk op te zien linksboven. Je ziet ook nog duidelijk de bunker A4 rechtsonder waarmee deze bunker in hoek stond opgesteld.
Routebeschrijving om deze bunker te vinden:
  • De bunker ligt zelf nog op de Spletestraat, zeer kortbij de kruising van Paterstraat en Kijkuitstraat. Iets zuidelijker ligt ook het kruispunt van Spletestraat met Kempestraat.
Localisatie van de bunker op de bunkerlinie:
  • De bunker was een voorliniebunker tussen de steunpunten van Astene en Eke. Hij stond tussen A2 (985 m) en A4 (255 m). Met A4 stond hij in hoek opgesteld zodat ze samen een groter gezichtsveld en schootsveld hadden. De bunker A3 nam de Spletestraat onder vuur komende uit zuidelijke richting. De bunker A4 bekommerde zich dan over het kruispunt van Spletestraat en Kempestraat.
  • Wel is de afstand met de bunker A2 hier zeer groot te noemen. Dit heeft waarschijnlijk te maken met het zeer wijdse zicht dat de bunkers moeten gehad hebben over de wijdse velden waarop zij zicht hadden. Ook zal het gelaten gat gedeeltelijk opgevangen zijn door de bunkers die wel aanwezig waren in tweede linie. In dit geval vooral de bunker D2 (585 m).
Structuur van het bunkertje:
  • De bunker bestaat uit twee kamers die achteraan met elkaar verbonden waren en een toegangssas.
Welke type wapens waren in de bunker opstelbaar + wat waren de schietsectoren:
  • Hij was voorzien voor het opstellen van twee mitrailleurs.
  • Naast de standaardopstelling van Maximmitrailleurs was deze bunker ook nog voorzien voor de opstelling van Hotchkiss- of Coltmitrailleurs.

Omschrijving van het gecamoufleerde bunkertje:

  • De hoeken zijn afgewerkt met baksteen en het geheel is gecementeerd geweest met het motief van bakstenen.
  • Alleen de linker zijmuur is afgewerkt in het motief van assestenen om zo een gemeenschappelijke muur voor te stellen van een halfopen bebouwing waar nog geen huis is tegen aangebouwd.
  • Al het houtwerk was standaard uitgevoerd in Noors rood dennenhout tenzij anders vermeld.
  • Voor het rechter schietgat gecamoufleerd als een vals raam, bevonden zich luiken in gegalvaniseerd plaatijzer met daarop houten raamprofielen gekleefd. Elk luik was 0.50m x 1.40m (BxH) groot en de luiken openden in twee richtingen.
  • Het rechtse schietgat was gecamoufleerd als een deurgat en zat verborgen achter een valse houten deur van 1,00m x 2.00m (BxH).
  • Er waren geen extra valse ramen ondanks dat er wel een op het plan staat.
  • De kant waar op het plan een vals raam getekend staat heeft men namelijk afgewerkt als de gemeenschappelijke muur met het assestenenmotief waardoor een vals raam wel onlogisch zou zijn.
  • Het bunkertje had een zadeldakje opgetrokken in hout en bedekt met blauwe Boomse dakpannen.
  • Om het bunkertje te betreden was het toegangssas voorzien van enkele in beton gegoten treden.
  • Beneden in dit sas was een sterfputje voorzien.
  • Bij de bunkers met mitrailleurkamer(s) was de toegang tot de eigenlijke gevechtsruimtes van de bunker gescheiden van het sas door middel van een gepantserde metalen deur van 0.86m x 1.82m (BxH) met zonneblinden, omlijsting en luikje voor toegangsverdediging.
  • De eigenlijke toegang bij de inkom was op zijn beurt afgesloten met een metalen traliehekje van 0.90m x 1.82m
  • In elke mitrailleurkamer was daarnaast standaard aanwezig:
    • 3.50 meter etagères met leggers in inlandse eik.
    • Een inlands eiken plankje van 0.32m x 0.12m x 0.06m met ijzeren steunen voor de plaatsing van een kogelpers.
    • 6 zware geschilderde hanghaken voor ophangen materialen in de kamers
    • Een verzinkte hanghaak aan het plafond voor ophangen olielamp (in vredestijd)
    • 1 chardome en chardomeplaat voor de standaard opstelling van een Maximmitrailleur
  • Ventillatiegaten waren aan de buitenzijde aan de bovenzijde afgesloten met een koperen geperforeerde afdekplaat om ingooien van projectielen naar binnen onmogelijk te maken.
  • Het geheel was omgeven met een haag met daarin een poortje van 1.00m x 1.20m (BxH) om het terrein te betreden.
  • Het geheel had het uitzicht van een alleenstaand arbeidershuisje.

Bouwplannen van de bunker

Terreinschets zoals te vinden bij de bouwplannen van dit bunkertje.

Van deze bunker bestaan 2 grondplannetjes. De versie hiernaast is het origineel
Doorsnede AB bij bovenstaande grondplannen (is niet mee gewijzigd).
Doorsnede CD bij bovenstaande grondplannen (is niet mee gewijzigd).
  • Er bestaan voor dit bunkertje een origineel grondplan en een herziene versie.
  • De herzieningen betreffen zeer kleine bematingsverschillen van +/- 5 cm die allen terug te vinden zijn nabij het toegangssas.
  • Het betreffen dus zeker geen verschillen die iets te zien hebben met het uiteindelijke uitzicht van de bunker.
Dit is het herziene grondplannetje. Het enige verschil zit hem in een zeer beperkte afwijking van de bematingen aan het toegangssas, nauwelijks zichtbaar op het plan behalve een aantal bematingen die 5 cm wijzigen.
Actuele toestand van deze bunker:
  • De bunker is maar gedeeltelijk vrij. De schietgaten zijn vrij, de toegangsdeur is nog altijd dichtgemetst.
  • Qua cementering is het zeker een uniek bunkertje. Zeker het globale uitzicht als huisje gecementeerd met klein baksteenmotief en de zogezegde linker gemeenschappelijke gevel uitgewerkt in assestenenmotief is zeer uniek te noemen.
  • Heden ten dage wordt het structuurtje wel steeds meer aan het zicht onttrokken door overwoekerende begroeiing.
Draagt de bunker nog sporen van de meidagen 40:
  • Er zijn geen directe sporen van strijd. Dit valt ook niet echt te verwachten op dit gedeelte van de bunkerlinie dat eigenlijk ook nooit echte strijd heeft gekend en amper bezet is geweest.
Anekdotes, leuke weetjes en verhalen direct koppelbaar aan dit bunkertje:
  • Voorlopig geen
Kostprijsschatting van het toenmalige bunkertje:
  • Op basis van de hoeveelheden toegepast binnen de bouwproject A en B voor gelijkaardige bunkertjes, gecombineerd met de toegepaste basisprijzen zoals in het bestek van bouwproject C terug te vinden, werd een eerste benaderende prijs bepaald voor elk van de bunkertjes. Deze detailprijzen werden daarna herrekent via de regel van 3 op basis van de werkelijke projectprijs zoals terug te vinden in het bestek en de totaalprijs zoals zelf op basis van de gemaakte veronderstellingen, bekomen. Op die wijze moet dit bunkertje ongeveer 57.573,55 Bef gekost hebben.
  • Als men hier nog eens een aantal zaken gaat bijtellen die niet dienden ingecalculeerd te worden door de bouwfirma's maar rechtstreeks werden aangeschaft door de militaire overheid zoals bv chardomes, koepels, ventillatoren,... moet de totale kostprijs ongeveer op 58.073,55 Bef hebben gelegen.
  • Ter info: 1 BEF in 1934 komt ongeveer overeenkomt met een bedrag van 74 BEF (1.84€) in 2013, een "factor 74" dus.

Foto's van deze bunker

Foto's anno 1990 - 1995 : Collectie Guido De Jong - Simon Stevin Stichting

Anno 1995. Het bunkertje is in al de jaren weinig of niets veranderd. Toen stond het bunkertje wel nog volledig vrij qua begroeiing. (Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting)
Uit dezelfde periode. Voor- en linker zijkant. (Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting)
Eigen algemene prospectie sinds 2006 tot 2010
Anno 2006. Zicht op het bunkertje vanaf de Kijkuitstraat. Zoals al in het begin gezegd, is dit een structuurtje dat door de jaren heen amper qua uitzicht veranderde.

Vooraanzicht met links een schietgat verborgen achter een vals raam en rechts een schietgat verborgen achter een nepdeur.

Detail van het schietgat achter de nepdeur (rechts)

Zicht door dit vrije schietgat. De bunker blijkt ook aan de binnenzijde wel ontdaan van zijn ijzerwerk.

Detail van het schietgat verborgen achter een vals raam.

Blik op het toeganssas door dit 2e schietgat. Ook geeft dit schietgat aan de binnenzijde de indruk dat de bunker aan de buitenzijde ooit wit was geschilderd op het huidige baksteenmotief.

Rechter zijkant met achteraan het toegangssas dat nog volledig is afgesloten.

Achterzijde met toegangssas. Hier blijkt heel wat gecementeerd baksteenmotief losgekomen van het ruwe beton.

Achterzijde van het toegangssas met nog zeer duidelijk het gedementeerde baksteenmotief. Men heeft er zelfs een specifiek patroon in gestoken met deels langs- en deels kopse bakstenen.

Detail van de linker zijmuur.

Dit is de muur die als camouflage-uitzicht het zicht kreeg van een nog niet aangebouwde gemeenschappelijke muur van een aaneengesloten bebouwing. Hier heeft men geen klein baksteenmotief maar een ruwer assestenenmotief aangebracht.

Linker zijkant en vooraanzicht.

Enkele fraaie recentere foto's van dit bunkertje
Anno 2010. sfeerfoto bij regenachtig weer. (Collectie Oswald Pauwels)

Anno 2017. Zwart-wit sfeerfoto van de ondertussen meer overgroeide bunker. We kijken op de voorzijde en rechter zijkant. (Collectie Fabienne De Muynck)

Anno 2017. sfeerfoto vanaf de achterzijde in de vroege ochtend genomen. (Collectie Fabienne De Muynck)

Actuele situatie anno 2019.
Anno 2019. Het bunkertje is op zich nog totaal niets veranderd. Jammer genoeg is hij steeds meer en meer aan het verdwijnen onder begroeiing die niet meer wordt gesnoeid.

Vooraanzicht met rechts de Paterstraat. De Kijkuitstraat loopt hier naar rechts rechtdoor.

 
Vorige (A2)
Vorige (A2)
Volgende (A4)
Volgende (A4)