a17
 
Bunkernummer
A17
Oud Bunkernummer
EV3
Lokatie
Vurste
Toegankelijkheid
De bunker is nog volledig afgesloten.
Aantal kamers
2 achteraan verbonden kamers en een sas
Aantal schietgaten
2
Type geschut
2 x MI
Bijhorende vuurrichting
Zuid - Zuidoosten
Origineel kadastraal perceel waarop de bunker werd gebouwd:
  • Vurste, Unieke Sectie, kadastraal perceel 1078 (deels)
Meer details over de originele eigenaars en de aktes behorende bij deze bunker:
  • De originele onteigening vond plaats op grondgebied Vurste, de unieke Sectie, perceel 1078 (deels) en omvatte een terrein landbouwgrond van 1 are 43 ca. Het originele perceel maakte deel uit van een groter perceel van 84 are 60 ca en was gelegen vrij centraal in dit grotere perceel.
  • Het originele perceel was eigendom van de Familie De Smet, meer in detail Marie Louise, Remi en Aimé De Smet. Allen toen nog wonende te Vurste en allicht allen toen de reeds pensioengerechtigde leeftijd.
  • De akte voor deze onteigening en bijhorende erfdienstbaarheden werd opgemaakt op 26 maart 1935 voor de prijs van 3150 BEF en is zeker voor landbouwgrond vrij dik betaald te noemen. De akte bevatte ook een intrestclausule waardoor de eigenaars hiervoor jaarlijks nog eens 5% intrest ontvingen op dit bedrag, wat in dit geval neerkwam op 157.50 BEF
  • Om het terrein ten allen tijde te kunnen bereiken was er enerzijds een permanente erfdienstbaarheid over een strook van 2 meter breed om ten allen tijde de bunker te kunnen bereiken na de bouw ervan. Hij was namelijk vrij ver op het respectievelijke veld gelegen, meer specifiek 102.20 meter ver. Deze 102.20 meter werden voorzien komende vanaf de onverharde veldweg zuidelijk van de bunker.
  • Om de bouw van de bunker mogelijk te maken, werd voor 8 maanden tijd een tijdelijke erfdienstbaarheid voorzien die het terrein bereikbaar maakte via een strook van 5 meter breed. In dit geval liep deze samen met de eerder gemelde strook van 2 meter breed die dan werd verbreed aan de oostelijke zijde van de eerder gemelde permanente erfdienstbaarheid.
  • Erfdienstbaarheden, zowel de permanente om de bunker ten allen tijde te kunnen bereiken, als de tijdelijke die standaard werden in de aktes voorzien met een termijn van 8 maanden voor de bouw van de bunker mogelijk te maken, gingen net zoals het uitkeren van toegekende intresten pas in voege, van zodra de eigenlijke werken voor de bouw van de bunker werden aangevat, ongeacht de tijdsperiode die op die manier verstreek tussen aankoop van de gronden en de eigenlijke bouw van de bunker zelf.
Huidige kadastrale perceelnummers van deze bunker:
  • Op een actuele schets van het kadaster vindt men het originele perceel 1078 nog altijd terug als perceel 1078a en 1078b. Hierbij is perceeltje 1078b letterlijk het perceeltje begrensd op de betonnen grenzen van de bunker (dus niet echt het ooit bij de bunker bijhorende perceeltje) en het perceel 1078a dat dan de rest van het originele perceel 1078 omvat.
  • Wel valt ook op dat als je de oude kadastrale onteigeningsschets bekijkt en deze vergelijkt met de actuele kadasterschets, de bunker iets meer tegen de westelijke grens van het perceel 1078 gebouwd zou zijn. Dit klopt echter niet met de locatie zoals kan gezien worden op actuele luchtfoto's. De bunker is allicht gewoon foutief aangebracht op het huidige kadaster.
  • In elk geval stond de bunker met bijhorende grond ook volgens de lijst van in 1961 nog steeds te koop. Gezien het perceeltje ooit onteigend nu nog altijd volledig identiek en ongewijzigd bestaat en nergens werd toegevoegd, laat dit vermoeden dat deze bunker met bijhorende grond tot op de dag van vandaag nog altijd officieel staatsdomein zal zijn en allicht dus nog altijd te koop zal staan. Dit verklaart allicht ook deels waarom deze bunker nog altijd zowel aan de schietgaten als aan de toegang nog volledig dichtgemetst is.

kadasterschets zoals bij de akte terug te vinden in 1935

De schets voor deze bunker is vrij beperkt en nog vrij goed te volgen. Je ziet centraal in het perceel 1078 het onteigende perceeltje liggen. De erfdienstbaarheden komen uiteindelijk van de 102 meter lager gelegen onverharde wegel die heden ook nog bestaat.

Detail van het onteigende perceeltje uit zelfde kadastrale schetsen

Dit detail toont hoe de erfdienstbaarheden links van het voor de bunker onteigende perceeltje ingrepen.

Kadastrale schets met de huidige situatie anno 2020

Op deze actuele kadasterschets zie je nog duidelijk het originele perceel 1078 als 1078a. Dit omvat alles behalve het perceeltje 1078b dat letterlijk de bunker omvat op zijn betonnen grenzen (dus kleiner dan wat ooit werd onteigend).

Wel blijkt de bunker op dit perceel verkeerd gesitueerd.

Detail van kadastrale schets anno 2019

Dit detail toont duidelijk dat de locatie van de bunker op het perceel ten opzichte van het orgineel meer naar de westelijke perceelsgrens werd getekend. Dit klopt zeker niet met de werkelijke situatie ten velde.

Routebeschrijving om deze bunker te vinden:
  • Volg de Wannegatstraat komende van de Baaigemstraat.
  • Op uw rechter kant komt u voorbij de Wassenkerkhofstraat.
  • De hoofdweg draait hier weg naar links.
  • Waar de hoofdweg opnieuw naar rechts afdraait, volgen we de kouterslag op de linker kant.
  • 50 meter verder zien we achter de boerderij de bunker opduiken een 100 tal meter verder in het midden van een kouter.
  • Je kan hem trouwens zo goed als het ganse jaar al zeer mooi in het vizier krijgen vanaf de Wannegatstraat.
Localisatie van de bunker op de bunkerlinie:
  • Het was een voorliniebunker tussen steunpunt Semmerzake en Muntekouter tussen A16 (435 m) en A18 (410 m). De bunker is in hoek opgesteld met de bunker A18 om samen een groter gezichtsveld en schietbereik te hebben.
  • De bunker A17 neemt letterlijk de velden zuidoostelijk van de voorlijn onder vuur. De in hoek opgestelde bunker A18 neemt hier kruisvuur op en viseert onder andere de onverharde veldwegel zuidelijk van de bunker A17 komende vanuit Semmerzake.

Een luchtfoto uit 2020. De bunker A18 is vlot te zien op de foto rechtsonder in de hoek van een kouter. De hiermee in hoek opgestelde bunker A17 is op zich niet te zien maar wel duidelijk terug te vinden. Deze ligt verborgen onder bomen links van de bruine kouter op de foto (boven de onverharde veldwegel komende van de Wannegatstraat.

Structuur van het bunkertje:
  • Twee achteraan verbonden kamers voor het opstellen van een mitrailleur en een sas.
Welke type wapens waren in de bunker opstelbaar:
  • Het bunkertje was standaard voorzien voor de opstelling van Maximmitrailleurs. Daarnaast was hij ook voorzien voor de opstelling van Hotchkiss- en Coltmitrailleurs.

Omschrijving van het gecamoufleerde bunkertje:

  • De hoeken zijn afgewerkt met baksteen en het geheel is gecementeerd geweest.
  • Al het houtwerk was standaard uitgevoerd in Noors rood dennenhout tenzij anders vermeld.
  • De toegang tot het toegangssas zat verstopt achter een houten deur van 1.00m x 2.00m (BxH).
  • De beide luiken voor de schietgaten waren uitgewerkt als valse ramen. Deze bestonden dan elk uit 2 gegalvaniseerde plaatijzeren luiken van elk 0.50m x 1.40m (BxH), openend in 2 richtingen. Op dit plaatijzer waren dan nog houten raamprofielen gekleefd om het geheel expliciet het uitzicht van ramen te geven.
  • Daarnaast had de bunker zowel links als rechts nog een vals raam van 1.00m x 1.40m (BxH). Deze waren identiek uitgewerkt maar dan telkens op een gefixeerde gegalvaniseerde plaatijzeren plaat van 1.00m x 1.40m (BxH).
  • Het bunkertje was voorzien van een in hout uitgewerkt zadeldak. Ook het toegangssas had een kleiner hierop aansluitend zadeldakje. Dit dak had een dakbedekking van rode Boomse dakpannen.
  • De toegangsput was uitgemetst in baksteen met een bodem in beton waarin een sterfput met metalen rooster was voorzien.
  • Bij de bunkers met mitrailleurkamer(s) was de toegang tot de eigenlijke gevechtsruimtes van de bunker gescheiden van het sas door middel van een gepantserde metalen deur van 0.86m x 1.82m (BxH) met zonneblinden, omlijsting en luikje voor toegangsverdediging.
  • De eigenlijke toegang bij de inkom was op zijn beurt afgesloten met een metalen traliehekje van 0.90m x 1.82m
  • In elke mitrailleurkamer was daarnaast standaard aanwezig:
    • 3.50 meter etagères met leggers in inlandse eik.
    • Een inlands eiken plankje van 0.32m x 0.12m x 0.06m met ijzeren steunen voor de plaatsing van een kogelpers.
    • 6 zware geschilderde hanghaken voor ophangen materialen in de kamers
    • Een verzinkte hanghaak aan het plafond voor ophangen olielamp (in vredestijd)
    • 1 chardome en chardomeplaat voor de standaard opstelling van een Maximmitrailleur
  • Ventillatiegaten waren aan de buitenzijde aan de bovenzijde afgesloten met een koperen geperforeerde afdekplaat om ingooien van projectielen naar binnen onmogelijk te maken.
  • Het geheel had het uitzicht van een klein gecementeerd huisje in het midden van een kouter, een kleine hoeve dus.

Terreinschets zoals terug te vinden bij de bouwplannen van de bunker.

Zeer duidelijke schets van hoe het bunkertje in het terrein ingewerkt was. Er is ook specifiek geen sprake van een afsluiting waardoor men het bunkertje met bijkomend terrein niet ging onderscheiden van de rest van het koutertje of weiland. Een te klein terreintje zou al zeer verdacht te sterk de indruk geven dat het hier om een bunker ging.

Grondplannetje van dit heden nog altijd volledig afgesloten bunkertje in het midden van een kouter.
a17
Doorsnede AB toont ons een dwarse doorsnede doorheen de beide mitrailleurkamers ter hoogte van de doorgang tussen de beide mitrailleurkamers en gekenen naar de achterzijde waardoor men dus de toegangsdeur komende vanuit het toegangssas te zien krijgt.
Doorsnede CD toont dan heel duidelijk het zicht van het kleine hoevetje met het zadeldak. Ook het toegangssas werd voorzien van een kleiner zadeldak.
Actuele toestand van deze bunker:
  • De bunker is nog volledig afgesloten.
  • Hij heeft wel een sfeervol uitzicht zoals het bunkertje er heden uitziet omwille van de zeer mooie originele bomen kortbij de bunker. Deze bomen zullen zeker deel uitgemaakt hebben van de originele beplantingen aan te planten bij de bunker.
  • Doordat de bunker nog volledig afgesloten is, is er geen info gekend over hoe intact hij eventueel nog is aan de binnenzijde.
Draagt de bunker nog sporen van de meidagen 40:
  • De kans op schade is op deze zone van de lijn is vrij miniem omdat ze wel bezet is geweest maar nooit effectief om zeggen zwaar bevochten.
  • Voor zover gesprospecteerd konden er voorlopig alvast aan de buitenzijde geen sporen van strijd worden vastgesteld.
Anekdotes, leuke weetjes en verhalen direct koppelbaar aan dit bunkertje:
  • Voorlopig geen gekend.
Kostprijsschatting van het toenmalige bunkertje:
  • Op basis van de hoeveelheden toegepast binnen de bouwproject A en B voor gelijkaardige bunkertjes, gecombineerd met de toegepaste basisprijzen zoals in het bestek van bouwproject E terug te vinden, werd een eerste benaderende prijs bepaald voor elk van de bunkertjes. Deze detailprijzen werden daarna herrekent via de regel van 3 op basis van de werkelijke projectprijs zoals terug te vinden in het bestek en de totaalprijs zoals zelf op basis van de gemaakte veronderstellingen, bekomen. Op die wijze moet dit bunkertje ongeveer 61.549,47 Bef gekost hebben.
  • Als men hier nog eens een aantal zaken gaat bijtellen die niet dienden ingecalculeerd te worden door de bouwfirma's maar rechtstreeks werden aangeschaft door de militaire overheid zoals bv chardomes, koepels, ventillatoren,... moet de totale kostprijs ongeveer op 62.049,47 Bef hebben gelegen.
  • Ter info: 1 BEF in 1934 komt ongeveer overeenkomt met een bedrag van 74 BEF (1.84€) in 2013, een "factor 74" dus.

Foto's van de bunker

Eerste eigen prospectie in 2006

Zicht op de bunker vanaf het kouterwegeltje achter de boerderij. Wat betreft sfeervolle bunkers om te fotograferen is deze bunker zeker het ganse jaar door een topper.
tete de pont de gand bunker in veld a17 vurste
Vooraanzicht op deze nog volledig dichtgemetste bunker.
a17
Rechter zijkant met achteraan het toegangssas. Je kijkt ook achteraan op de nog volledig dichtgemetste toegang.
a17
De nog altijd zo goed als intact dichtgemetste toegang. Niemand vroeg zich tot en met vandaag af wat er eventueel aan de binnenzijde nog aanwezig is.
Achterkant van dit sfeervolle bunkertje.
a17
Linker zijkant met de bomen die de bunker zo een fraai zicht geven.