b37
 
Bunkernummer
B37
Oud Bunkernummer
DL2
Lokatie
Landskouter
Toegankelijkheid
Bunker is nog volledig afgesloten
Aantal kamers

1 kamer en een sas

Aantal schietgaten
1
Type geschut
1 x MI
Bijhorende vuurrichting
Zuidwesten

Korte beschrijving van de bunker

  • Uitwendige kenmerken.
  • De bunker werd volledig ommuurd met baksteen.
  • Zo goed als alle restanten hiervan zijn echter lang verdwenen. De bunker is vergaan tot een kale blok beton.
  • Al het houtwerk was standaard uitgevoerd in Noors rood dennenhout tenzij anders vermeld.
  • Het schietgat voor de mitrailleur zat verborgen achter een vals raam uitgewerkt met 2 luiken in gegalvaniseers plaatijzer, openend in twee richtingen, elk 0.50m x 1.40m (BxH). Deze luiken waren langs de buitenzijde met houten raamprofielen bekleefd om ze nog meer het uitzicht van echte ramen te geven. .
  • Op de linker zijkant zat nog een houten nepdeur van 1,00m x 2,00m (BxH) groot. Binnen het bestek is dit voorzien als een scharnierende deur maar dat lijkt weinig nuttig en dit zal dus wel een vaste niet scharnierende deur geweest zijn.
  • Op de rechter zijkant had het bunkertje nog 2 valse ramen. Deze waren beiden uitgewerkt op een vast gemonteerde gegalvaniseerde metalen platen van 1.00m x 1.40m (BxH) waarop langs de buitenzijde houten raamprofielen waren gekleefd.
  • De dakstructuur was opgetrokken in hout en de dakbedekking zelf bestond in dit geval uit rode Boomse pannen.
  • Het toegangssas werd uitgewerkt met enkele traptredes in beton om het niveauverschil van buiten naar binnen te overbruggen.
  • De bunker werd ook van een sterfputje voorzien.
  • Bij de bunkers met mitrailleurkamer(s) was de toegang tot de eigenlijke gevechtsruimtes van de bunker gescheiden van het sas door middel van een gepantserde metalen deur van 0.86m x 1.82m (BxH) met zonneblinden, omlijsting en luikje voor toegangsverdediging.
  • De eigenlijke toegang bij de inkom was op zijn beurt afgesloten met een metalen traliehekje van 0.90m x 1.82m
  • In elke mitrailleurkamer was daarnaast standaard aanwezig:
    • 3.50 meter etagères met leggers in inlandse eik.
    • Een inlands eiken plankje van 0.32m x 0.12m x 0.06m met ijzeren steunen voor de plaatsing van een kogelpers.
    • 6 zware geschilderde hanghaken voor ophangen materialen in de kamers
    • Een verzinkte hanghaak aan het plafond voor ophangen olielamp (in vredestijd)
    • 1 chardome en chardomeplaat voor de standaard opstelling van een Maximmitrailleur
  • Ventillatiegaten waren aan de buitenzijde aan de bovenzijde afgesloten met een koperen geperforeerde afdekplaat om ingooien van projectielen naar binnen onmogelijk te maken.
  • De bunker werd bijkomend aan het zicht onttrokken door de aanleg van een haag op de zuidoostelijke grens van het onteigende perceeltje.
  • Het globale uitzicht was dit van een bakstenen bijgebouwtje bij een woning.
  • Structuur.
  • Eén kamer en een sas.
  • De kamer is voorzien voor het opstellen van een mitrailleur.
  • Opmerkingen.
  • Het is een achterliniebunker achter Betsberg tussen B36 (705 m) en B38 (410 m). Hij is in hoek opgesteld met B36 om zo een groter gezichtsveld en schietbereik te hebben.
  • Naast de standaard voorziene opstelling van een Maximmitrailleur is dit bunkertje ook voorzien voor de opstelling van een Hotchkiss- of Coltmitrailleur.
  • De bunker is nog steeds volledig afgesloten, zowel de toegangsdeur als het schietgat. Het is een kale blok beton geworden die hierbij ook nog vrij veel last krijgt van betonrot (afspringend beton door spanningen in het beton veroorzaakt door inwendig roestend betonijzer).
  • De bunker kijkt zoals zovele bunkers van het bruggenhoofd totaal van de weg weg. Het is de geheel van het bruggenhoofd dat maakt dat een bepaalde richting volledig wordt geblokkeerd om ook maar langs eender welke kant bereikt te kunnen worden.
  • Velen rijden eigenlijk het bunkertje voorbij dat vlak naast het wegeltje Stuivenberg ligt zonder dat men het ziet als een bunker.
  • Op basis van de gemiddelde prijzen die terug te vinden zijn op de originele bestekken van bouwproject D en de gemiddelde hoeveelheden zoals teruggevonden bij gelijkaardige bunkers bij de bouwprojecten A en B, zijn er schattingen gemaakt van de prijs van de verschillende bunkers.
  • Merkwaardig is dat er voor deze firma 2 offertes bestaan, namelijk een eerste op datum van 11 januari 1935. Dit zou zeker aan de hand van de hierin toegepaste eenheidsprijzen het duurste project op de linie geworden zijn. Op basis van dat bestek zou deze bunker ongeveer 47.135,42 Bef gekost hebben. Allicht is het daarom dat er van dit project een tweede herzien en goedgekeurd bestek bestaat daterend van 3 februari 1935. Volgens dit herziene bestek zou deze bunker nog ongeveer 39.820,65 Bef gekost hebben.
  • Als men hier ook nog een aantal zaken bijtelt die reeds rechtstreeks door de militaire overheid werden bekostigd zoals chardomes, koepels,... zou de totaalprijs van deze bunker ongeveer 40.070,65 Bef moeten geweest zijn.
  • Ter info: 1 BEF in 1934 komt ongeveer overeenkomt met een bedrag van 74 BEF (1.84€) in 2013, een "factor 74" dus.

Routebeschrijving om deze bunker te vinden

  • De bunker ligt langs de linker kant van het wegeltje Stuivenberg, voor een woning op de linker kant, komende van de Geraardsbergsesteenweg.
Bijhorende foto's

Terreinschets horende bij de voorstudie van deze bunker. Of de bewoning heden naast de bunker nog de originele is zoals hier getekend is zeker niet duidelijk. Het schootsveld is volledig gericht op de lager gelegen velden beneden Stuivenberg. In de bocht naar rechts van Stuivenberg is er heden een lange oprit in de richting van woningen in de buurt van de Slangenwegel. Dit loopt echter aan deze woningen dood. Op dezelfde hoek is er hier reeds duidelijk getekend een voetwegel rechtdoor. Deze bestaat heden nog. De originele Slangenwegel liep wel degelijk voort vanaf de splitsing zichtbaar op dit plannetje (verderop de T naar links). Deze afsplitsing is heden totaal verdwenen. Deze is allicht heden vervangen door de eerder vernoemde oprit (die zeker privé zal zijn). De originele Slangenwegel richting Aalmoezenijestraat, loopt hierdoor heden dood op enkele zeer rommelige zones in de buurt van de bestaande bewoningen.

Terreinschets zoals terug te vinden bij de bouwplannen van dit bunkertje. Zoals te zien was het terrein omheind aan alle zijden behalve deze van de originele hoeve.
Grondplannetje van het bunkertje. Heden zijn nog nauwelijks sporen van zijn originele camouflage terug te vinden ondanks dat het vroeger zeker een fraai gevalletje van camouflage moet geweest zijn gezien de vele valse ramen.
b37
Doorsnede AB bij bovenstaand grondplannetje.
Doorsnede CD bij hetzelfde grondplannetje. Aan het schietgat ziet men geen restanten die wijzen op een vals raam. Op het plannetje is het luikje aan het schietgat ook aangeduid als V.O. en niet als V.O3 zoals bij de klassieke schietgaten verborgen achter een luik. Dit bunkertje zal (ondanks dat het niet echt zo correct getekend is) een deur gehad hebben als camouflage voor het schietgat.
Vooraanzicht anno 1995. Toen was het bunkertje al een kale blok beton. Op het eerste zicht stond het bunkertje toen wat desolater. Heden ligt de oprit van de woning ernaast tot tegen het bunkertje. (Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting)
De rechter zijkant van het bunkertje. Er zijn totaal geen sporen meer van de originele camouflage. (Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting)
Zicht op de bunker anno 2006. Heden zit de achterkant nog eens bijkomend weggestopt onder de klimop. Velen rijden allicht het bunkertje voorbij zonder maar te beseffen wat ze voorbij rijden.
b37
Vooraanzicht en zijkant rechts. Het bunkertje heeft zwaar last van betonrot. Door het uitzetten van het roestende wapeningsijzer, springt het bovenste beton weg. Hierdoor kan het ijzer nog meer aangetast worden en komt men dus in een vicieuze cirkel terecht.
b37
Zicht op de voorkant en de linker zijkant. Achteraan links is het toegangssas.
b37
Achterkant en linker zijkant met achter de afvalbakken de nog dichtgemetste toegang.
Achter wat rommel, de nog volledig afgesloten toegang.
 
Vorige (B36)
Vorige (B36)
Volgende (B38)
Volgende (B38)