be21
 
Bunkernummer
Be21
Oud Bunkernummer
DO23
Lokatie
Oosterzele
Toegankelijkheid
Toegang vrij, schietgat nog gedeeltelijk afgesloten
Aantal kamers

1 kamer en sas

Aantal schietgaten
1
Type geschut
1 x MI
Bijhorende vuurrichting
Zuid - Zuidwesten

Korte beschrijving van de bunker

  • Uitwendige kenmerken.
  • De hoeken van de bunker zijn afgewerkt met baksteen, daarna is het geheel gecementeerd.
  • In deze gecementeerde laag heeft men het motief aangebracht van assestenen.
  • Al het houtwerk was standaard uitgevoerd in Noors rood dennenhout tenzij anders vermeld.
  • Het schietgaten zat verborgen achter twee houten luiken, openend in 2 richtingen, elk 0.5m x 1.40m (BxH). Langs de buitenzijde waren op deze luiken houten raamprofielen bevestigd om het geheel nog meer het uitzicht van echte ramen te geven.
  • Er zijn op de linker zijkant twee valse ramen aangebracht die men vergeten vermelden is in het bestek van bouwproject D.
  • Normaal zullen dit ook beiden uitgewerkt geweest zijn op een vast gemonteerde gegalvaniseerde metalen plaat waarop langs de buitenzijde houten raamprofielen waren gekleefd.
  • Het bunkertje had een plat dakje voorzien van een fraaie gecementeerde dakrand.
  • De waterafvoer gebeurde via een zinken goot van 1.75m die eindigde in een fonten dauphin van 1.50m.
  • Het toegangssas werd uitgewerkt met enkele traptredes in beton om het niveauverschil van buiten naar binnen te overbruggen.
  • De bunker werd ook van een sterfputje voorzien.
  • Bij de bunkers met mitrailleurkamer(s) was de toegang tot de eigenlijke gevechtsruimtes van de bunker gescheiden van het sas door middel van een gepantserde metalen deur van 0.86m x 1.82m (BxH) met zonneblinden, omlijsting en luikje voor toegangsverdediging.
  • De eigenlijke toegang bij de inkom was op zijn beurt afgesloten met een metalen traliehekje van 0.90m x 1.82m
  • In elke mitrailleurkamer was daarnaast standaard aanwezig:
    • 3.50 meter etagères met leggers in inlandse eik.
    • Een inlands eiken plankje van 0.32m x 0.12m x 0.06m met ijzeren steunen voor de plaatsing van een kogelpers.
    • 6 zware geschilderde hanghaken voor ophangen materialen in de kamers
    • Een verzinkte hanghaak aan het plafond voor ophangen olielamp (in vredestijd)
    • 1 chardome en chardomeplaat voor de standaard opstelling van een Maximmitrailleur
  • Ventillatiegaten waren aan de buitenzijde aan de bovenzijde afgesloten met een koperen geperforeerde afdekplaat om ingooien van projectielen naar binnen onmogelijk te maken.
  • Voor de aanleg was één van de bouwvoorschriften dat er zo weinig mogelijk bomen mochten verwijderd worden. Beschadegingen moesten worden bijgeplant.
  • Hij had zo wat het uitzicht van een assestenen bijgebouwtje bij het kasteel op Betsberg.
  • Structuur.
  • Hij bevat één mitrailleurruimte en een sas.
  • Opmerkingen.
  • Het is een bunkertje op de steunlinie tussen Be20 (170 m) en Be22 (260 m). Hij is in hoek opgesteld met Be20 waardoor ze samen een groter gezichtsveld en schietbereik hebben.
  • De bunker was standaard voorzien voor de opstelling van een Maximmitrailleur. Daarnaast was hij eveneens voorzien om een Browning FM30 te kunnen opstellen.
  • Deze bunker maakte deel uit van een grote onteigening voor de bouw van een ganse reeks bunkers op de terreinen heden gekend als Betsbergebos. Deze akte omvatte al de volgende bunkers: Be3, Be4, Be5, Be6, Be7, Be8, Be9, Be10, Be11, Be14 en Be15 (enkel erfdienstbaarheden), Be16, Be17 (deels), Be18 (enige bunker uit deze akte gelegen op grondgebied Moortsele en niet Oosterzele), Be19 (enkel beperkte permanente erfdienstbaarheid), Be20 en Be21.
  • Voor het gedeelte Be21 werd een onteigening gedaan in het perceel bos gekend als Oosterzele, Sectie C, kadastraal perceel 37b ter grootte van 1 are 12 ca.. Dit onteigende gedeelte maakte deel uit van een groter vernoemd perceel, maar kreeg na onteigening geen apart perceelnummer of index toegekend.
  • De akte werd opgemaakt aan de familie Hye-Hoys, woonachtig te Gent op 23 juli 1935 voor de totale prijs van 75.000 Bef.
  • In deze akte werd een bijkomende clausule opgenomen zodat deze familie jaarlijks nog een intrest ontving op dit totale bedrag ter grootte van 4.5% (3.375 Bef).
  • Voor de permanente erfdienstbaarheid werd een strook voorzien van 2 meter breed op de rand van perceel 37b (rand bos en en weiland) naar de zuid-noordelijke wegel lopende van de Meerstraat tot bij Be20. Hierdoor liep deze ook beperkt over de percelen 40a en 41. Op die wijze was deze bunker verbonden op de reeds bestaande permanente erfdienstbaarheden op het terrein.
  • Voor de tijdelijke erfdienstbaarheid (bouw van de bunker) werd gebruik gemaakt van een strook van 5 meter breed komende van de tijdelijke erfdienstbaarheid voor de bouw van de bunker Be16. Deze verliep hierdoor volledig op perceel 43f. Het algemeen voorziene principe was dat er voor de tijdelijke erfdienstbaarheid een strook met een breedte van 5 meter een toegang gemaakt werd tot het te bebouwen perceel. Deze tijdelijke erfdienstbaarheid diende 8 maanden te worden voorzien om de bouw van de bunkers mogelijk te maken.
  • Erfdienstbaarheden, zowel de permanente om de bunker ten allen tijde te kunnen bereiken, als de tijdelijke die standaard werden in de aktes voorzien met een termijn van 8 maanden voor de bouw van de bunker mogelijk te maken, gingen net zoals het uitkeren van toegekende intresten pas in voege, van zodra de eigenlijke werken voor de bouw van de bunker werden aangevat, ongeacht de tijdsperiode die op die manier verstreek tussen aankoop van de gronden en de eigenlijke bouw van de bunker zelf.
  • Het deurgat is geheel vrij en het schietgat gedeeltelijk.
  • De bunker heeft zeer beperkt op de voorkant van het oreillon en de rechter zijkant van de dakrand, beperkt was sporen van strijd.
  • Op basis van de gemiddelde prijzen die terug te vinden zijn op de originele bestekken van bouwproject D en de gemiddelde hoeveelheden zoals teruggevonden bij gelijkaardige bunkers bij de bouwprojecten A en B, zijn er schattingen gemaakt van de prijs van de verschillende bunkers.
  • Merkwaardig is dat er voor deze firma 2 offertes bestaan, namelijk een eerste op datum van 11 januari 1935. Dit zou zeker aan de hand van de hierin toegepaste eenheidsprijzen het duurste project op de linie geworden zijn. Op basis van dat bestek zou deze bunker ongeveer 46.752,57 Bef gekost hebben. Allicht is het daarom dat er van dit project een tweede herzien en goedgekeurd bestek bestaat daterend van 3 februari 1935. Volgens dit herziene bestek zou deze bunker nog ongeveer 37.353,28 Bef gekost hebben.
  • Als men hier ook nog een aantal zaken bijtelt die reeds rechtstreeks door de militaire overheid werden bekostigd zoals chardomes, koepels,... zou de totaalprijs van deze bunker ongeveer 37.603,28 Bef moeten geweest zijn.
  • Ter info: 1 BEF in 1934 komt ongeveer overeenkomt met een bedrag van 74 BEF (1.84€) in 2013, een "factor 74" dus.

Routebeschrijving om deze bunker te vinden

  • Deze bunker ligt verborgen in de Betsbergse bossen, Oosterzele.
  • De bunker ligt volledig op privéterrein en kan alleen bezichtigd worden mits toestemming van de eigenaar. Respecteer de privacy aub.
Bijhorende foto's
Voorstudie van deze bunker letterlijk in de achtertuin gebouwd van het kasteel op Betsberg. Het kasteel is rechts aangeduid van het perceel. Er is trouwens als referentie een garage aangeduid die hoorde bij het kasteel. Deze bestaat in elk geval heden ten dage niet meer. maar diende allicht wel als camouflagevoorbeeld voor deze bunker die diende het uitzicht te hebben van een assestenen bijgebouw bij het kasteel.
Detail horende bij bovenstaande voorstudie.
Detail van de erfdienstbaarheden bij Be21. Voor de bouw van de bunker (te tijdelijke erfdienstbaarheid) werd gebruik gemaakt van een strook komende vanaf het perceel onteigend voor Be16 (en op die manier aansluitend bij de Geraardsbergsesteenweg). De permanente erfdienstbaarheid verliep op de rand van bos en veld en sloot zo aan bij de zuid-noord lopende wegel (juist achter de hoeve op scheiding bos en veld).
Terreinschets horende bij de bouwplannen van dit bunkertje.
Grondplannetje van dit bunkertje. Van de valse ramen op de rechter zijkant is op deze schets niets te zien.
be21
Langsdoorsnede AB bij bovenstaand grondplan.
Doorsnede CD bij hetzelfde grondplan.
Dit betreft een eerste foto die ikzelf ooit wist te nemen van de voorkant van het bunkertje. Deze dateert nog van augustus 2006. Het is voorlopig de enige foto die ik ervan heb waarbij het schietgat nog niet aan het zicht onttrokken was door een stapel brandhout.
Een ongeveer gelijkaardige foto, ditmaal in de winterperiode genomen. Ondertussen is het eigenlijke schietgat zoals eerder gemeld niet meer zichtbaar.
Opvallend bij dit bunkertje is de fraaie buitenafwerking. Zo is het ganse bunkertje gecementeerd met een fraai assestenen motief. Ook de dakrand is zeer fraai uitgewerkt alsof het een houten dakrand kon geweest zijn.
Zicht vanaf rand weiland en bos.
De bunker vertoont niet veel sporen van strijd. Enkel op het oreillon en op de dakrand op de rechter zijkant is wel beperkt wat schade van projectielen zichtbaar.
Op deze zijkant had het bunkertje nog 2 kleinere valse ramen. Deze waren niet voorzien op de originele plannen.

Achterkant van de bunker. Op deze foto zie je heel duidelijk dat de bunker slechts enkele meters verstopt zit op de rand van bos en weiland.

Links onderaan nog een origineel grenspaaltje van dit bunkertje.

Linker zijkant met het toegangssas. Merkwaardig is wel dat men de achterhoek van de bunker aan het sas niet heeft uitgemetst zoals de andere hoeken. men heeft hier het uitzicht van de assestenen doorgetekend op de afgeronde hoek.
Sfeerfoto van de linker zijkant.
Binnenzicht in het sas van de bunker.
Toegangssas.
Ook dit bunkertje is aan de binnenkant grotendeels ontmanteld. Opvallend voor bouwfirma D is wel dat de ventillatieschachten, ondanks dat ze getekend zijn op de plannen, praktisch nergens effectief werden gestoken.
Detail van het schietgat die ook nog een origineel eikenhouten blok bevat voor de bevestiging van de derde poot van de eveneens opstelbare Browning FM30 mitrailleur.
Achterkant van de mitrailleurkamer.
Juist achter de bunker (tussen bunker en kasteel) staat ook nog deze oude knots van een beuk. Deze bevat heel wat inkervingen waarvan er mogelijks wel enkele een militaire achtergrond kunnen hebben. Alleen zijn de meest oude inkervingen niet zo denderend meer leesbaar of te ver uitgesleten door de jaren.
 
Vorige (Be20)
Vorige (Be20)
Volgende (Be22)
Volgende (Be22)