Munte, Muntekouter 10, Mu10

Bunkernummer

Mu10

Oud Bunkernummer

FM4

Lokatie

Munte

Toegankelijkheid

Enkel rechter schietgat vrij, linker schietgat en toegang nog afgesloten

Aantal kamers

2 kamers, onderling achteraan verbonden, en een sas

Aantal schietgaten

Type geschut

2 x MI

Bijhorende vuurrichting

Zuid - Zuidwesten

Korte beschrijving van de bunker

Uitwendige kenmerken.
De hoeken van de bunker zijn afgewerkt met baksteen, daarna is het geheel gecementeerd.
Al het houtwerk was standaard uitgevoerd in Noors rood dennenhout tenzij anders vermeld.
Er zijn ook nog restanten van de originele puntgevels. Zo kunt u verderop deze file nog foto's zien van deze bunker met nog 2 van de 3 puntgevels nog vrij intakt aanwezig. Beiden zijn ondertussen jammer genoeg door de tand des tijds omgewaaid. Er liggen wel nog 2 duidelijke restanten van puntgevels nabij de bunker. Eén ervan ligt achter de bunker in de hoek gevormd door achterwand en toegangssas. Ik vermoed dat dit zelfs de 3e puntgevel is die al jaren verdwenen is en zelfs niet meer op de oudste foto's staat. De puntgevel die laatst omwaaide op de linker zijmuur, ligt nog altijd deels op het dak en in het toegangssas zelf.
Het rechter schietgat zat verborgen achter een vals raam dat was afgesloten met 2 luiken in gegalvaniseerd plaatijzer, openend in 2 richtingen, elk 0.50m x 1.40m (BxH). Op dit plaatijzer waren houten raamprofielen gekleefd om het geheel nog explicieter het uitzicht van echte ramen te geven.
Het linker schietgat zat verborgen achter een camouflagedeur van 1.00m x 2.00m (BxH)
Het bunkertje was ruim voorzien van valse ramen. De bunker had nog 2 valse ramen, 1 op de linker en 1 op de recher zijkant. Deze valse ramen waren identiek uitgewerkt als deze voor de schietgaten met als enig verschil dat deze waren opgebouwd op een gefixeerde gegalvaniseerde plaat van 1.00m x 1.40m (BxH).
Het eigenlijke toegangssas tot de bunker zat verborgen achter een bijkomend, groter portaal dan op de originele plannen te zien.
De dakstructuur werd uitgewerkt als een zadeldakje in hout. Ook het sas had een bijkomend zadeldakje aansluitend op de hoofdstructuur. De dakbedekking bestond uit rode Boomse pannen.
De toegangsput voor het eigenlijke toegangssas was afgesloten met een metalen valluik van 0.90m x 0.80m.
Voor men het eigenlijke toegangssas kon betreden diende men nog met stijgijzers (geen trap zoals in het bestek beschreven) 75 cm te dalen tot het niveau van de bunker.
In het toegangssas werd een sterfputje voorzien.
Bij de bunkers met mitrailleurkamer(s) was de toegang tot de eigenlijke gevechtsruimtes van de bunker gescheiden van het sas door middel van een gepantserde metalen deur van 0.86m x 1.82m (BxH) met zonneblinden, omlijsting en luikje voor toegangsverdediging.
De eigenlijke toegang bij de inkom was op zijn beurt afgesloten met een metalen traliehekje van 0.90m x 1.82m
Dit traliehek was op zijn beurt onttrokken aan het zicht door een extra houten camouflagedeur van 0.90m x 1.75m (BxH).
In elke mitrailleurkamer was daarnaast standaard aanwezig:
- 3.50 meter etagères met leggers in inlandse eik.
- Een inlands eiken plankje van 0.32m x 0.12m x 0.06m met ijzeren steunen voor de plaatsing van een kogelpers.
- 6 zware geschilderde hanghaken voor ophangen materialen in de kamers
- Een verzinkte hanghaak aan het plafond voor ophangen olielamp (in vredestijd)
- 1 chardome en chardomeplaat voor de standaard opstelling van een Maximmitrailleur
Ventillatiegaten waren aan de buitenzijde aan de bovenzijde afgesloten met een koperen geperforeerde afdekplaat om ingooien van projectielen naar binnen onmogelijk te maken.
Het geheel had het uitzicht van een kleine gecementeerde woning.
Structuur.
De bunker bevat twee mitrailleurkamers, achteraan met elkaar verbonden, en een sas.
Opmerkingen.
Het is de eerste voorliniebunker op de rechter kant van Muntekouter, tussen Mu9 (95 m) en Mu11 (125 m). Hij is in hoek opgesteld met de zware bunker Mu9 aan de overkant van de steenweg. Zo hadden beide bunkers een groter gezichtsveld en vuurbereik.
De mitrailleurkamers waren naast de standaard voorziene opstelling van Maximmitrailleurs ook voorzien voor de opstelling van Hotchkiss- en Coltmitrailleurs.
Voor de bouw van deze 2-kamersmitrailleurbunker werd een rechthoekig perceel ter grootte van 1 are 43 ca onteigend van het perceel Munte unieke sectie kadastraal perceel 122a.
Dit vormde gedeeltelijk de zuidoostkant van het respectievelijke landbouwperceel.
Omdat het onteigende perceeltje niet verbonden was met enige officiële openbare wegen, werd een permanente erfdienstbaarheid voorzien in de richting van de Hundelgemsesteenweg op hetzelfde perceel 122a en langs de scheidingslijn met perceel 123. Dit gebeurde over een strook van 2 meter breed die er moest voor zorgen dat de bunker ten allen tijde voor militairen bereikbaar was. In de akte staat vermeld dat deze strook amper 5 meter lang zou geweest zijn tot aan de Hundelgemsesteenweg maar dit zal eerder in de grootte-orde gelegen hebben van 50 meter. Er was dus toen ook zeker geen specifieke losweg die naar de bunker toeliep.
Om de bouw van de bunker mogelijk te maken moest voorgaande strook van 2 meter breed verruimd worden tot een strook van 5 meter breed. Dit was de tijdelijke erfdienstbaarheid en deze was geldig voor een periode van 8 maanden.
Van deze akte is geen kadastrale schets aanwezig die misschien wel een merkwaardig iets uit de akte zou kunnen verduidelijken. Zo is namelijk bij het beschrijven van de permanente erfdienstbaarheid de tekst verwijderd die meldt dat zowel tijdelijke als permanente erfdienstbaarheid over dezelfde strook zouden verlopen. Hoe deze anders in dit geval gescheiden zouden hebben kunnen lopen, is echter totaal onduidelijk.
Gezien zowel onteigening als beide types van erfdienstbaarheden allen verliepen over perceel 122a, was er voor deze bunker slechts 1 akte van toepassing. Dit perceel was eigendom van Mevr Maria Verstraeten, zelf zonder beroep en woonachtig te Gent. Zij was gehuwd met Mr Paul Van der Eecken, notaris te Gent.
Deze zal natuurlijk wel de klappen van de zweep gekend hebben en geweten hebben wat er eventueel te rapen viel bij dergelijke militaire onteigeningen. Zo is de originele akte eerst opgesteld geweest voor de prijs van 3785 BEF en werd bij het afhandelen van de akte deze prijs in een correctie gewijzigd naar 4352 BEF.
Deze akte met toch wel hoge prijs voor een stuk landbouwgrond bevatte geen clausules voor bijkomende jaarlijkse intresten en werd getekend voor akkoord op 7 juni 1935.
Erfdienstbaarheden, zowel de permanente om de bunker ten allen tijde te kunnen bereiken, als de tijdelijke die standaard werden in de aktes voorzien met een termijn van 8 maanden voor de bouw van de bunker mogelijk te maken, gingen net zoals het uitkeren van toegekende intresten pas in voege, van zodra de eigenlijke werken voor de bouw van de bunker werden aangevat, ongeacht de tijdsperiode die op die manier verstreek tussen aankoop van de gronden en de eigenlijke bouw van de bunker zelf.
Toch wel erg om vast te stellen is dat op het perceel hiernaast waar een sterk gelijkende onteigening gebeurde voor de bunker Mu11. In dit geval was de onteigening gericht aan een simpele landbouwer Henri Polet, die allicht amper kon lezen of schrijven. Zijn akte werd gewijzigd van 2000 BEF naar 1000 BEF. De sukkelaar tekende zelf voor akkoord om zijn originele prijs van 2000 BEF te verlagen tot 1000 BEF in de kantlijn op de originele akte... Alles laat vermoeden dat de meerprijs op deze akte van bunker Mu10 zal zijn gedekt door een minprijs op de akte van bunker Mu11 zodat de Belgische staat voor de onteigeningen hier met geen extra aan niet voorziene budgetten kwam te zitten. Ook de klassenstand had dus toen in deze aktes al meer dan duidelijk zijn weg gevonden...
Ondanks dat het terrein voor de bouw van de bunker ooit werd onteigend kreeg dit toen in het kadaster geen nieuw kadasternummer of aparte index toegekend.
Op actuele kadasterplannen staat het originele perceel 122a enkel nog vermeld als perceel 122b. De bunker op zich staat er zelfs niet meer op vermeld en draagt in elk geval ook geen apart perceelnummer meer wat laat vermoeden dat hij wel degelijk opnieuw na de oorlog zal overgenomen zijn door de toenmalige eigenaars van het originele perceel 122a.
Zeer merkwaardig bij deze bunker is dat op basis van de terreinschets horende bij de bouwplannen blijkbaar nog enige discussie bestond hoe het onteigende perceel diende georiënteerd te zijn. Er zijn namelijk twee mogelijkheden van grenzen op getekend voor het respectievelijke perceeltje.
De bunker is tot op heden nog volledig dichtgemetst op het rechtse schietgat na.
Ook laat de bunker zoals hij er nu bijstaat toch ook nadenken op wat men toen had gebouwd. Had de puntgevel die deels in omgevallen in het toegangssas hetzelfde moeten doen in oorlogstijd door bijvoorbeeld beschietingen, hadden in elk geval alle in de bunker aanwezige soldaten als ratten in de val gezeten en nog onmogelijk de bunker kunnen verlaten. Amper 2 bunkers op de linie hadden toen een nooduitgang en deze was daar alvast niet bij.
De bunker ligt niet direct in een zone waar veel oorlogsgeweld heeft plaatsgevonden maar draagt toch een duidelijke projectielinslag op de achtermuur naast het toegangssas. De inslag is allicht zelfs te groot en te diep om van een gewoon geweer te komen.
Op basis van de hoeveelheden toegepast binnen de bouwproject A en B voor gelijkaardige bunkertjes, gecombineerd met de toegepaste basisprijzen zoals in het bestek van bouwproject F terug te vinden, werd een eerste benaderende prijs bepaald voor elk van de bunkertjes. Deze detailprijzen werden daarna herrekent via de regel van 3 op basis van de werkelijke projectprijs zoals terug te vinden in het bestek en de totaalprijs zoals zelf op basis van de gemaakte veronderstellingen, bekomen. Op die wijze moet dit bunkertje ongeveer 64.498,86 Bef gekost hebben.
Als men hier nog eens een aantal zaken gaat bijtellen die niet dienden ingecalculeerd te worden door de bouwfirma's maar rechtstreeks werden aangeschaft door de militaire overheid zoals bv chardomes, koepels, ventillatoren,... moet de totale kostprijs ongeveer op 64.998,86 Bef hebben gelegen.
Ter info: 1 BEF in 1934 komt ongeveer overeenkomt met een bedrag van 74 BEF (1.84€) in 2013, een "factor 74" dus.

Routebeschrijving om deze bunker te vinden

Deze bunker ligt langs de Hundelgemsesteenweg komende van Baaigem op de rechter kant. Het is de dichtste bij de steenweg gelegen bunker op deze zijde van de steenweg. Er liggen op die kant in lijn 3 bunkers allen nog deel uitmakend van weerstandsnest Muntekouter.

Bijhorende foto's

Voorstudie bij deze bunker. De bunker zijn vuursector was volledig complementair met de zware Mu9. Zo namen ze samen letterlijk de ganse Hundelgemsesteenweg en omliggende terreinen onder vuur komende van Baaigem en Dikkelvenne.

Terreinschets zoals terug te vinden bij de bouwplannen van de bunker. Wat nu werkelijk werd toegepast qua terrein bij de bunker valt nu nog moeilijk te achterhalen gezien het bunkerterrein zeker niet meer onafhankelijk bestaat. Het terrein is zoals hier getekend ook nooit apart afgespannen geweest van de rest van de kouter.

Grondplannetje van deze bunker. Het sas is in realiteit iets anders uitgewerkt dan op het plannetje getekend. Zo is de linker zijmuur uitwerkt tot op de dezelfde hoogte dan de achtermuur (achterkant van het sas). Hierdoor kreeg het geheel, zeker vanaf de Hundelgemsesteenweg een veel vierkanter uitzicht.

Doorsnede AB bij bovenstaand grondplan is genomen dwars door het toegangssas en kijkende naar de achterkant van de bunker.

Merkwaardig heeft men wel de puntgevel rechts in elk geval ondanks het doortrekken van de rechter zijmuur niet groter uitgewerkt. Dit kon ook niet als men links ook geen mogelijkheid had daar eveneens een grotere puntgevel uit te werken.

Of er dan ook tussen deze doorgetrokken camouflagemuur en het toegangssas al dan niet een beperkt plat dakje heeft gezeten is ook nu nog totaal onduidelijk. In elk geval vindt men er geen sporen van terug.

Langsdoorsnede CD bij hetzelfde grondplan. Deze doorsnede loopt door het rechter schietgat (heden geopend) en verspringt dan om verder te lopen doorheen het toegangssas.

Zeer fraai zicht anno 1990 van dit bunkertje. Het moet ongeveer genomen zijn vanaf de Hundelgemse steenweg. Het bunkertje had toen nog 2 intakte puntgevels. (Foto: Collectie A. Van Geeteruyen)

Vooraanzicht van hetzelfde bunkertje, ondertussen 5 jaar ouder. In 1995 heeft het achterste puntgeveltje reeds de geest gegeven. (Foto: Collectie Guido De Jonge - Simon Stevin Stichting)

Tweede vooraanzicht uit dezelfde periode. (Foto: Collectie Guido De Jonge - Simon Stevin Stichting)

Sfeervolle foto van dit bunkertje getrokken in 2000. Aan de overkant van de Hundelgemse steenweg ziet u de oude zendmasten. Ondertussen heeft ook de tweede puntgevel het opgegeven. (Foto: Collectie De Muntenaar)

Zicht op bunker Mu10 vanaf de zware bunker Mu9 aan de overzijde van de Hundelgemsesteenweg. Deze bunkers waren qua vuursectoren complementair aan elkaar en namen samen de Hundelgemsesteenweg en de directe omgeving ervan in zuidelijke richting onder vuur.

Zicht op Mu10 vanaf de Hundelgemsesteenweg anno 2006. Ondertussen zijn alle struiken en boompjes rond het bunkertje verdwenen.

Vooraanzicht met links een schietgat gecamoufleerd als een deurgat en rechts een schietgat gecamoufleerd als een raam.

Restanten van de deels op het dak achtergebleven en deels in het toegangssas gevallen puntgevel. Op de achtergrond de Hundelgemsesteenweg.

Zicht op voorkant en zijkant rechts. Let op de mooie valse ramen.

Voor het nog altijd dichtgemetste schietgat ligt een origineel grenspaaltje van deze bunker.

Zeker nog zelden teruggevonden zijn de ijzeren haakjes in het beton om de luiken in dit geval open te houden. Zo zie je het hoogte van het schietgat nog een ijzeren haakje om de toenmalige nepdeur vast te klikken in open stand.

Onderaan de foto een gelijkaardig klemmetje voor het linker luik aan het rechter schietgat dat was gecamoufleerd als een vals raam.

Detail van het haakje voor de valse deur.

Binnenzicht door voorlopig het enige geopende schietgat. Duidelijk opnieuw een klassiek chardome. De bunker had wel aanpassingen voor het plaatsen van Hotchkiss- en Coltmitrailleurs. Geen aanpassingen voor een Browning FM30 mitrailleur wat aan de overzijde van de steenweg wel zeer courant was aangebracht hier op Muntekouter.

Achterzijde van de bunker met meer in detail de achterhoek achter het toegangssas. Op de linker zijkant heeft men blijkbaar voor een of ander project met verf een nutteloos verfspoor aangebracht.

Achteraan in deze ingesloten hoek liggen allicht de restanten van de reeds lang verdwenen zijgevel van de muur hier in het zicht.

In de betonnen achterwand tussen toegangssas en linker achterhoek bevindt zich vrij sterk naar de bovenzijde een vrij diepe projectielinslag. Dit ondanks dat de bunker niet echt direct oorlogsgeweld zal gekend hebben hier op Muntekouter. Hij is zelfs vrij diep qua impact waardoor ik denk dat hij niet afkomstig zal zijn van een geweer maar van een iets zwaarder kaliber. Ook is de vuurrichting wel wat merkwaardig want deze zou moeten komen hebben uit de richting van de voorliniebunker A23.

Achterkant van de bunker met rechts het toegangssas dat volledig is versperd door een ingestorte puntgevel.

Op het betonnen dak van het toegangssas liggen nog beperkt wat restanten van het kleinere puntgeveltje dat ook al geruime tijd geleden is ingestort. De resten links zijn dus allicht wel degelijk van de puntgevel van de op deze foto linker zijgevel.

Een zijaanzicht van de linker kant met een mooi vals raam.

Detail van het valse raam op deze zijkant. Merkwaardig is dat de binnenzijde van dit raam wel degelijk een eerste cementering ontving met de bedoeling er een tweede gladde laag op aan te brengen. Deze is zo goed als volledig opnieuw verdwenen. Men heeft hier dus wel degelijk gewoon op deze gladde cementering camouflage geverfd. Er zijn geen sporen van haken om luiken te bevestigen of gaten van bevestigingsmateriaal waarmee een nepraam zou op de wand bevestigd zijn. Dit zal er dan ook allicht niet geweest zijn. Ook zijn de tabletten hier zeer fraai volledig in beton uitgewerkt geweest.

Mooie sfeerfoto anno 2010 van deze bunker. Op de achtergrond ook zicht op Mu11 en Mu12, de andere 2 bunkers van de 3 op deze zijde van de Hundelgemsesteenweg gebouwde voorliniebunkers van Muntekouter. (Foto: Collectie Oswald Pauwels)

Leuke sfeerfoto van deze bunker nachtelijk gefotografeerd na bijgelicht te zijn. (Foto: Collectie Maarten De Wispelaere)

Bovenkant van pagina (Mu10)	Home
Bunkers weerstandsnest Muntekouter	Bunkers op Munte
Vorige (Mu9)	Vorige (Mu9)
Volgende (Mu11)	Volgende (Mu11)