se5
 
Bunkernummer
Se5
Oud Bunkernummer
ES5
Lokatie
Semmerzake
Toegankelijkheid
Volledig vrij
Aantal kamers

1 kamer en sas

Aantal schietgaten
1
Type geschut
1 x MI
Bijhorende vuurrichting
Zuidoosten
Origineel kadastraal perceel waarop de bunker werd gebouwd:
  • Semmerzake, Unieke Sectie, kadastraal perceel 729 (1 are 1 ca), ontnomen uit het grotere perceel dat een vrij smal en lang perceeltje was van 8 are 80 ca.
Meer details over de originele eigenaars en de aktes behorende bij deze bunker:
  • Voor de onteigening van deze bunker werd een perceeltje onteigend dat bijna het originele perceel 729 in tweeën deelde. Het door de onteigening afgenomen perceeltje kreeg na de oorlog geen aparte index toegekend en bleef bekend staan als 101 m² onteigend van perceel 729.
    • Om dit perceeltje ten allen tijde te kunnen bereiken diende in eerste instantie een permanente erfdienstbaarheid voorzien te worden. Dit omvatte een strook van 2 meter breed tot bij een openbare weg, in dit geval de Aalbroekstraat. Het mag dan wel zeer raar zijn dat in dit geval deze erfdienstbaarheid vanaf het onteigende perceeltje nog eens doorloopt tot de grens van het perceel 729 met 766b en 728c. Om een mysterieuse reden (lees verderop) diende in dit geval blijkbaar niet de kortste route voorzien te worden. Binnen deze verkoopsakte werd hiervoor een erfdienstbaarheid voorzien over een strookje van 5 meter lang.
    • Deze zelfde permanente erfdienstbaarheid diende voor de bouw van de bunker gedurende 8 maanden bereikbaar te zijn met grovere middelen om de bouw mogelijk te maken, dit noemde men de tijdelijke erfdienstbaarheid. Dit gebeurde over een strook van in totaal 5 meter breed. Hiervoor werd binnen deze akte de vorige strook van 2 meter breed uitgebreid met 3 extra meters. Voor die zone werd een strook van 5,18 meter lang bij voorzien (deze afstand kan onmogelijk juist zijn).
    • De akte voor deze onteigening, de bijhorende beperkte tijdelijke en permanente erfdienstbaarheden werden verleden op 19 februari 1935 aan de nog altijd op het ouderlijk huis wonende zuster en broer Valerius en Maria Den Ridder, woonachtig te Semmerzake en eigenaars van het perceel 765a, voor de totaalprijs van 1700 BEF.
    • De akte bevatte ook een bijkomende clausule voor een jaarlijkse intrest van 5% op dit bedrag, wat in dit geval neerkwam op 85 BEF per jaar.
  • Voor de vorige vermelde erfdienstbaarheden die maar liepen tot op de hoek gevormd door de percelen 729, 766b en 728c door te verbinden tot de Aalbroekstraat, verliep de rest van zowel de tijdelijke als de permanente erfdienstbaarheid op het perceel 728c over 30 meter. Laat dit perceel 728c nu toch opnieuw eigendom zijn van Mejuf. Rachel Deronne (zonder beroep) en Mr Jordaan Deronne (burgemeester te Semmerzake).
    • Het is dan in feite ook in dit geval toch niet te ontkennen dat we hier opnieuw een meer dan duidelijk geval hebben van de ons kent ons politiek die ook toen ook al blijkbaar meer dan goed ingeburgerd was. Het is dus zeker geen nu recent ontstaan iets.
    • De akte voor deze erfdienstbaarheden werd namelijk verleden op 21 maart 1935 voor de meer dan schandalige prijs van 900 BEF. Dit is ongeveer 3x de prijs van wat men anders vrij courant toekende voor gelijkaardige erfdienstbaarheden op deze linie.
    • Ook deze deelakte bevatte een bijkomende clausule voor een jaarlijkse intrest van 5% op dit bedrag, wat in dit geval neerkwam op 45 BEF per jaar.
  • Hoe het de bunkertjes en bijhorende terreintjes na de oorlog verging kan u vrij gedetailleerd terugvinden in volgend stukje op de website. In dit geval werd het perceeltje met de voor het ministerie van defensie nutteloos geworden bunker opnieuw verkocht aan de toenmalige eigenaar van de 101 m² ooit onteigend van het perceel 729. In dit geval is het echt zeer duidelijk dat zelfs na de onteigening van 1935 het ooit onteingende perceeltje nooit een aparte index kreeg toegekend en na de oorlog de ganse situatie wel degelijk zeer verwarrend werd en het perceel op basis van het kadaster niet zichtbaar was.
    • Het werd in 1963 opnieuw verkocht aan Mr Gustaaf De Rouck, bediende te Semmerzake voor de prijs van 1000 BEF + 200 BEF voor de kosten van de verkoop.
    • De akte vermeld wel duidelijk dat het teruggekochte goed (met de bunker) nooit mocht worden gebruikt voor effectieve huisvesting.
  • Erfdienstbaarheden, zowel de permanente om de bunker ten allen tijde te kunnen bereiken, als de tijdelijke die standaard werden in de aktes voorzien met een termijn van 8 maanden voor de bouw van de bunker mogelijk te maken, gingen net zoals het uitkeren van toegekende intresten pas in voege, van zodra de eigenlijke werken voor de bouw van de bunker werden aangevat, ongeacht de tijdsperiode die op die manier verstreek tussen aankoop van de gronden en de eigenlijke bouw van de bunker zelf.
Huidige kadastrale perceelnummers van deze bunker:
  • Zoals hierboven reeds vermeld, kreeg het perceel na de verkoop in 1935 geen aparte index toegekend wat de wederverkoop van het perceel wel vlotter volgbaar zou hebben gemaakt. Nu is de situatie eigenlijk nog moeilijk te volgen. Voor de meeste gelijkaardige verkopen heeft men na de oorlog toch telkens een apart perceeltje voorzien met bv index b en een resterend perceel met bv index a. Hier is dit alvast nooit gebeurd en werd na de wederverkoop het originele perceel 729 omgevormd in perceel 729b. Op het kadaster is merkwaardig genoeg zelfs de bunker als gebouw niet eens vermeld.
  • De originele erfdienstbaarheid vanaf de Aalbroekstraat zou heden hebben verlopen over perceel 728t.

Kadasterschets 1935

Originele kadasterschets terug te vinden bij de officiële aktes. Hierop is zeer duidelijk de merkwaardige manier waarop men deze erfdienstbaarheden liet verlopen zichtbaar. Deze had zonder probleem toch kunnen verlopen over het perceel 766b. Alleen was dit geen eigendom van Mr Deronne zeker?...

Kadasterschets horende bij wederverkoop 1963

Het valt meteen wel op dat het ganse terrein al heel wat meer bebouwd was tegen die tijd.

Actuele kadasterschets situatie 2013

Het originele perceel 729 werd inclusief de wedergekochte bunker Se5 perceel 729b. De bunker zelf is men blijkbaar bij het kadaster in de tussentijd kwijt gespeeld en vergeten.

De originele erfdienstbaarheid naar de Aalbroekstraat zou gelopen hebben op het huidgie perceel 728t, toen nog perceel 728a maar ondertussen werd dit volledig verkaveld.

Luchtfoto anno 2007 van Google Earth met hetzelfde terrein.

Het bunkertje is te zoeken in de fel donkere zone centraal de foto. Daaronder ligt een kleinere parking horende bij een firma. Het bunkertje ligt juist achter de omheining in de linker hoek vanaf deze parking (heden zeer sterk overgroeid).

Routebeschrijving om deze bunker te vinden:
  • Steunpunt Semmerzake, Semmerzake.
  • Het bunkertje ligt volledig in de achtertuin van een privéwoning en is van buitenaf praktisch niet zichtbaar. Het tuintje waarin hij staat is volledig omgeven met andere tuinen. Het kan dus alleen bezichtigd worden mits toestemming van de eigenaar van het perceel waar hij op gebouwd is. Respecteer de privacy aub.
  • Indien u er een korte blik wilt op werpen, kan u altijd eens een blik over de omheining werpen vanaf de omheining van de parking, zuidelijk van het terrein waar het bunkertje staat. Het bunkertje is ondertussen wel zodanig sterk overgroeid dat er vanaf de buitenzijde nog amper een bunker in te herkennen valt.
Localisatie van de bunker op de bunkerlinie:
  • Het is een van de zuidelijkste voorliniebunkers op steunpunt Semmerzake tussen Se4 (125 m) en Se6 (130 m). Hij is in hoek opgesteld met Se6 zodat ze samen een groter gezichtsveld en schietbereik hadden. De vuursector van zowel Se5 en Se6 waren de zuidoostelijke kouters aan de oostkant van de Aalbroekstraat.
Structuur van het bunkertje:
  • De bunker bevat één mitrailleurkamer en een sas.
Welke type wapens waren in de bunker opstelbaar + wat waren de schietsectoren:
  • De bunker was standaard voorzien voor de opstelling van een Maximmitrailleur. Daarnaast was hij eveneens voorzien om een Hotchkiss- of Coltmitrailleur te kunnen opstellen.

Omschrijving van het gecamoufleerde bunkertje:

  • Origineel ommuurd met baksteen.
  • De bunker heeft nog zeer veel restanten van zijn originele baksteencamouflage al zit deze heden totaal verborgen onder de klimop.
  • Op basis van het originele bestek diende dit bunkertje bijkomend gecementeerd te worden maar dit is zeker nooit gebeurd.
  • Al het houtwerk was standaard uitgevoerd in Noors rood dennenhout tenzij anders vermeld.
  • De luiken voor het schietgat alsook de bijkomende valse ramen waren uitgewerkt als gegalvaniseerde metalen platen waarop langs de buitenzijde houten raamprofielen waren gekleefd om het geheel nog explicieter het uitzicht van echte ramen te geven.
  • Het schietgat voor de mitrailleur zat verborgen achter 2 luiken openend in 2 richtingen van elk 0.50m x 1.40m (BxH).
  • Op de linker zijkant zit nog een vals raam. Dit was dan identiek uitgewerkt met dat verschil dat dit was opgebouwd op een gefixeerde gegalvaniseerde metalen plaat van 1.00m x 1.40m (BxH)
  • Het bunkertje was voorzien van een zadeldak dat was opgetrokken in hout en waarbij de dakbedekking bestond uit blauwe Boomse dakpannen.
  • De toegangsput was uitgemetst in baksteen met een bodem in beton waarin een sterfput met metalen rooster was voorzien.
  • In het originele bestek is er sprake van een metalen ladder van 0.50m in deze toegangskuil. In praktijk is dit zeker vervangen geweest door een aantal stijgijzers.
  • Bij de bunkers met mitrailleurkamer(s) was de toegang tot de eigenlijke gevechtsruimtes van de bunker gescheiden van het sas door middel van een gepantserde metalen deur van 0.86m x 1.82m (BxH) met zonneblinden, omlijsting en luikje voor toegangsverdediging.
  • De eigenlijke toegang bij de inkom was op zijn beurt afgesloten met een metalen traliehekje van 0.90m x 1.82m
  • Dit was bijkomend nog eens aan het zicht onttrokken door een houten camouflagedeur van 1.00m x 1.90m (BxH).
  • In elke mitrailleurkamer was daarnaast standaard aanwezig:
    • 3.50 meter etagères met leggers in inlandse eik.
    • Een inlands eiken plankje van 0.32m x 0.12m x 0.06m met ijzeren steunen voor de plaatsing van een kogelpers.
    • 6 zware geschilderde hanghaken voor ophangen materialen in de kamers
    • Een verzinkte hanghaak aan het plafond voor ophangen olielamp (in vredestijd)
    • 1 chardome en chardomeplaat voor de standaard opstelling van een Maximmitrailleur
  • Ventillatiegaten waren aan de buitenzijde aan de bovenzijde afgesloten met een koperen geperforeerde afdekplaat om ingooien van projectielen naar binnen onmogelijk te maken.
  • Globaal was het uitzicht sterk gelijkend op het gerenoveerde hoevegebouw dat korter bij de weg, voor de bunker staat. Deze hoeve diende als camouflagevoorbeeld. Hij werd gebouwd aslof hij een bijgebouw was van deze hoeve.

Originele bouwplannen van dit bunkertje

Terreinschets horende bij dit kleine eenkamers-mitrailleurbunkertje.

Grondplannetje van dit bunkertje. Op de linker zijmuur zie je nog een vals raam aangebracht.
se5
Dwarsdoorsnede AB bij bovenstaand grondplan toont een zicht doorheen het toegangssas, kijkende in de richting van het schietgat.
se5
Langsdoorsnede CD bij bovenstaand grondplan.
se5
Actuele toestand van deze bunker:
  • De bunker is volledig vrij maar zeer sterk overgroeid door het bosje in de achtertuin van de woning waar de bunker heden in verborgen staat.
  • Hij is daardoor ook nog amper te fotograferen en voor een buitenstaander dan ook zeker dusdanig niet meer te herkennen.
  • Vermoedelijk zijn er heel wat buurtbewoners die niet eens van zijn bestaan afweten ondanks dat hij bijna in hun achtertuin staat.
Draagt de bunker nog sporen van de meidagen 40:
  • Er zijn geen sporen van strijd zichtbaar.
Anekdotes, leuke weetjes en verhalen direct koppelbaar aan dit bunkertje:
Kostprijsschatting van het toenmalige bunkertje:
  • Op basis van de hoeveelheden toegepast binnen de bouwproject A en B voor gelijkaardige bunkertjes, gecombineerd met de toegepaste basisprijzen zoals in het bestek van bouwproject E terug te vinden, werd een eerste benaderende prijs bepaald voor elk van de bunkertjes. Deze detailprijzen werden daarna herrekent via de regel van 3 op basis van de werkelijke projectprijs zoals terug te vinden in het bestek en de totaalprijs zoals zelf op basis van de gemaakte veronderstellingen, bekomen. Op die wijze moet dit bunkertje ongeveer 39.454,60 Bef gekost hebben.
  • Als men hier nog eens een aantal zaken gaat bijtellen die niet dienden ingecalculeerd te worden door de bouwfirma's maar rechtstreeks werden aangeschaft door de militaire overheid zoals bv chardomes, koepels, ventillatoren,... moet de totale kostprijs ongeveer op 39.704,60 Bef hebben gelegen.
  • Ter info: 1 BEF in 1934 komt ongeveer overeenkomt met een bedrag van 74 BEF (1.84€) in 2013, een "factor 74" dus.
Algemene foto's uit de oude doos (voor 2006 - chronologisch)
Voorlopig de oudste foto die ik van dit bunkertje tot op heden kon terugvinden. We kijken hier op de in 1995 evenens al zwaar overgroeide bunker Se5. Toch blijkt hij ondanks de sterke overgroei nog zeer intact qua baksteencamouflage. Links vooraan het oreillon. Rechts zit het schietgat. (Foto: Collectie G. De Jong - Collectie Simon Stevin Stichting)
Het toegangssas achteraan de bunker. Toen was dit nog vrij goed bereikbaar. (Foto: Collectie G. De Jong - Collectie Simon Stevin Stichting)
Beschrijvende foto's van het bunkertje
Dit gerenoveerde hoevegebouwtje staat op het huidige perceel 728w. Dit is het perceel links naast de woning op onderstaande foto. Deze hoeve diende als camouflagevoorbeeld voor het bunkertje. Het bunkertje zelf diende door te gaan als een bijgebouwtje van de originele hoeve.

Dit is de woning waarachter heden op het perceel daarachter het bunkertje nog te vinden is. Let op, de bunker is geen eigendom van de eigenaar van deze woning.

De erfdienstbaarheden voor dit bunkertje op hun beurt moeten hebben verlopen over de oprit zichtbaar op deze foto. De woning met op de foto de rode auto in de garage dus.

Dit is de kleine parking die aansluit bij het originele perceel waar het bunkertje opstaat. Het bunkertje zelf staat op de linker kant van de parking, achter de omheining.
Hier ziet u wat u achter de omheining kon zien van de bunker, niet veel dus... Weet dat de bunker ondertussen heel sterk bijkomend overgroeid is geraakt en nu als een sterk overgroeide blok beton, nog amper als een bunker te herkennen is (zie verderop onderaan deze pagina).
Zo kwam het bunkertje anno 2007 vanuit de tuin van de woning waar hij bijhoort, in zicht komt. Meteen valt op hoe intact de camouflage nog aanwezig is. We kijken hier op de rechter zijkant. Het schietgat zit links (niet zichtbaar op de foto).
Kop van rechter zijkant en voorzijde (links). Aan de rechter zijkant was toen wat afspanning gezet voor kippen.
Zeer intacte rechter zijkant.
Detail van voorzijde met het schietgat.
Ook het oreillon is zeker nog zeer intact qua baksteenommuring.
Blik naar de binnenzijde door het toen zo goed als vrijzijnde schietgat, al was het bunkertje toen ook al zeer moeilijk te fotograferen.
De sterk begroeide linker zijkant. Hier is achteraan ook nog een klein hokje aangebouwd.
Detail van het nog fraai aanwezige vals raam op deze zijkant.
Ook de achterwand naast de toegang (links) is nog zeer intact.
Een blik in het toegangssas. Achteraan rechts de eigenlijke toegang.
De toegang van de bunker anno 2007.
Binnenzicht in het sas van de bunker. De binnenzijde van het bunkertje is eigenlijk zo goed als vrij op beperkt wat rommel die er allicht al tientallen jaren onaangeroerd in aanwezig is.
Blik naar de toegang van binnenin het sas.
Detail van het toegangssas.
Binnenzicht op het mitrailleurkamertje. Naast de standaardopstelbare Maxim-mitrailleur zie je ook de pootjes voor de opstelling van een Hotchkiss- of Coltmitrailleur.
Achterzijde van de kamer.
Het granaatwerpgat dat uitkwam in het toegangssas buiten de bunker.

De situatie van het sterk overgroeide bunkertje in 2017

In 2017 heb ik nogmaals geprobeerd het bunkertje bij de fotograferen omdat het in 2007 toch wel sterk overgroeid was en daardoor niet altijd even vlot fotografeerbaar. De situatie is echter nog veel verslechterd. Niet dat het bunkertje niet gewenst is door de eigenaars maar ze laten het steeds verder overgroeien zodat het heden nog amper als bunkertje te herkennen is.

Dit is hoe het bunkertje heden totaal onherkenbaar in het zicht komt. Een sterk overgroeide blok achteraan in het tuintje.
Allicht is het handig te melden op welke zijde van de bunker u aan het kijken bent. Dit is de rechter zijkant.
Vooraanzicht.
Detail van het schietgat.
De nog sterker overgroeide linker zijkant.
In dit donkere overgroeide gat is de toegang te zoeken.
Ondanks de sterke overgroei, is de bunker aan de binnenzijde nog geen haartje gewijzigd.
 
Vorige (Se4)
Vorige (Se4)
Volgende (Se6)
Volgende (Se6)